Stamceltransplantatie

De behandeling en verpleging bij een stamceltransplantatie vereisen specialistische kennis. Deze behandeling vindt daarom alleen plaats in gespecialiseerde ziekenhuizen die voldoen aan de strenge kwaliteitsnormen die zijn opgesteld door de Joint Accreditation Committee ISCT EBMT (JACIE).  Het St. Antonius Ziekenhuis is sinds juni 2010 JACIE-geaccrediteerd voor stamceltransplantatie-behandelingen.

Soorten behandelingen

Er zijn twee soorten stamceltransplantaties: de autologe en de allogene stamceltransplantatie.

• Bij een autologe stamceltransplantatie worden de stamcellen uit het bloed van de patiënt zelf gebruikt. De eigen stamcellen worden afgenomen op het moment dat de ziekte zo ver mogelijk is teruggedrongen. 
• Bij een allogene stamceltransplantatie worden de stamcellen uit het bloed van een geschikte donor gehaald. Bij voorkeur is dat een verwante donor (zus of broer). Als dat onmogelijk is, kunnen ook stamcellen van een geschikte niet-verwante donor worden gebruikt.

Deze informatie is gericht op de autologe stamceltransplantatie.

Een paar weken voor de transplantatie is in enkele dagen een groeifactor(G-CSF) toegediend. Door de groeifactor worden tijdelijk meer stamcellen geproduceerd die vanuit het beenmerg in de bloedbaan komen. Vervolgens zijn de stamcellen met een speciaal centrifuge-apparaat uit het bloed gehaald (stamcelaferese). 

Een goede voorbereiding is voor u en voor ons belangrijk. Op onze webpagina Opname in het ziekenhuis (zonder operatie) leest u hoe u zich op uw opname voorbereidt en krijgt u informatie over de gang van zaken in ons ziekenhuis.

Geef het altijd aan ons door als u overgevoelig of allergisch bent voor jodium, contrastvloeistof, bepaalde medicijnen, pleisters, rubber, latex of andere stoffen. 

Bent u (mogelijk) zwanger? Laat dit dan zo snel mogelijk aan ons weten.

Vlak voor de stamceltransplantatie krijgt u een intensieve behandeling met cytostatica en/of bestraling om zoveel mogelijk kankercellen te vernietigen. Welke behandeling u krijgt is afhankelijk van uw aandoening en van uw persoonlijke situatie.

U bent door deze behandeling tijdelijk erg vatbaar voor infecties.

De aard en ernst van de bijwerkingen van deze behandeling verschillen van patiënt tot patiënt. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• Misselijkheid, braken en diarree.
• Moeilijk kunnen slikken.
• Geïrriteerd slijmvlies van de mond- en keelholte waardoor makkelijk ontstekingen ontstaan.
• Een rode en donker verkleurde huid.
• Moeheid en lusteloosheid.

U krijgt van uw arts en verpleegkundige uitgebreide informatie over deze radio- of chemotherapie.

Na de intensieve behandeling krijgt u de eerder afgenomen stamcellen in enkele uren via een infuus toegediend.

Het duurt ongeveer twee weken voordat het beenmerg weer voldoende bloedcellen aanmaakt. In die periode blijft u vatbaar voor infecties. Ook heeft u tijdens deze fase regelmatig bloedtransfusies en transfusies met bloedplaatjes nodig. 

Dip- en herstelperiode

Deze periode wordt door de meeste patiënten als zwaar ervaren. De effecten van de hoge dosis chemotherapie worden merkbaar en de bloedgetallen van een patiënt zijn laag omdat het beenmerg is uitgeschakeld door de hoge dosis chemotherapie. De teruggegeven stamcellen hebben tijd nodig om te nestelen en nieuwe bloedcellen te gaan maken. Deze fase wordt 'de dip' genoemd en vaak met bloedtransfusies en antibiotica overbrugd. Zodra de bloedgetallen opkomen, dit is het teken dat de stamcellen zijn aangeslagen, treedt herstel in.

Opnameduur

De totale opname duurt meestal drie tot vijf weken. Bij een deel van de patienten kan de behandeling via enkele dagopnames plaatsvinden in plaats van een langdurige opname.

Ambulante zorg

Voor een geselecteerde groep patiënten is het mogelijk de periode direct na transplantatie thuis door te brengen. Dit kan alleen als er een mantelzorger voor u 24 uur beschikbaar is. U en uw mantelzorger worden door de verpleegkundig specialist intensief begeleid. Er zal 3 keer per week een controle plaatsvinden in het ziekenhuis. De hematoloog beslist of u in aanmerking komt voor ambulante zorg.

Na ontslag krijgt u een poli afspraak voor na twee weken. 

Na de eerste periode van herstel van de bloedvorming is nog een langere periode nodig voor herstel van de afweer. U zult gedurende het eerste jaar nogal wat beperkingen ondervinden in het dagelijks leven. Zowel in lichamelijk als in emotioneel opzicht vergt de totale behandeling vaak veel van patiënten. Optimale medische en verpleegkundige zorg en extra aandacht en begeleiding zijn dan ook onontbeerlijk. Voor ondersteuning kan in het ziekenhuis ook een beroep worden gedaan op een psycholoog, een maatschappelijk werker of een pastoraal medewerker. 

U kunt verder informatie vinden op:

• Onze website onder Revalidatie of Psychologische begeleiding.
• In de Behandelwijzer Hematologie (info bij Verpleegkundige)
• Programma 'Herstel bij kanker informatiebijeenkomsten'
• Workshop 'Uiterlijke verzorging'.

Heeft u na ontslag dringende vragen? Neem dan gerust contact met ons op.

Tot 24 uur na ontslag

• Tijdens kantooruren met de poli Hematologie, T 088 320 50 00.
• Buiten kantooruren met de Spoedeisende Hulp, T 088 320 33 00.

Na 24 uur na ontslag

• Tijdens kantooruren met de poli Hematologie, T 088 50 00.
• Buiten kantooruren met de huisartsenpost in uw regio.

De hematologen van het St. Antonius Ziekenhuis zijn gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van mensen met ziekten van het bloed, beenmerg en de lymfeklieren.

U kunt voor alle hematologische ziektebeelden bij ons terecht. Ook voor de meer gespecialiseerde zorg, zoals de behandeling van acute leukemie en het uitvoeren van stamceltransplantaties. Daarnaast is het mogelijk om deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe behandelmogelijkheden.

De behandeling en verpleging bij een stamceltransplantatie vereisen specialistische kennis. Deze behandeling vindt alleen plaats in gespecialiseerde ziekenhuizen die voldoen aan de strenge kwaliteitsnormen die zijn opgesteld door de Joint Accreditation Committee ISCT EBMT (JACIE). Het St. Antonius Ziekenhuis is sinds juni 2010 JACIE-geaccrediteerd.

De afgelopen jaren is er wel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de bijwerkingen van de intensieve chemotherapie voorafgaand aan de stamceltransplantatie. Op basis van de bevindingen zijn er veel aanpassingen gedaan in het stamceltransplantatietraject. Daardoor is het gelukt om bijwerkingen zoals misselijk, braken, mondklachten, diarree en koorts te verminderen.

De resultaten van het onderzoek leest u in deze infographic lezen. We zullen blijven werken aan minder bijwerkingen.

Websites

• Hematologie Nederland
• Kanker.nl
• KWF

Web App 'Hematologie St. Antonius'

Zoekt u meer informatie over een ziektebeeld, onderzoek, behandeling, het hematologie team of ondersteunende informatie rondom uw ziekte en behandeling? Dan kunt u onze Web App Hematologie raadplegen. Deze website kunt u vinden door het scannen van onderstaande QR-code:

of het intoetsen van het internetadres in de adresbalk: https://saz.bf-bedside.com/

Om onze internetpagina een volgende keer snel terug te vinden raden wij u aan om deze pagina aan uw favorieten toe te voegen. Om de pagina toe te voegen aan uw favorieten, klikt u op de ‘ster’ rechtsboven in de adresbalk. Klik dan op ‘aan favorieten toevoegen’ en vervolgens op ‘toevoegen’ in het geval u Internet Explorer gebruikt of ‘Bookmark toevoegen’ in het geval van Chrome.