Nefrostomiekatheter (urinedrain)

Verzorging insteekopening

Verzorg de insteekopening van de katheter 1x in de week (in het begin dient u de pleisters 2x per week te wisselen). Bij lekkage of een geïrriteerde insteekopening verzorgt u de insteekopening 2x per week. De insteekopening is een toegang naar de nier en de kans op een infectie via deze opening is groot. De verzorging van de insteekopening moet daarom altijd zo hygiënisch mogelijk gebeuren. Hieronder leest u hoe u de insteekopening het beste kunt verzorgen. 

• Verwijder voorzichtig de oude pleister bij de insteekopening. Laat de pleister, waarmee de katheter op uw zij is vastgemaakt nog zitten.
• Controleer de huid op ontstekingsverschijnselen, zoals roodheid, zwelling, warmte, pijn en wondvocht.
• Maak vervolgens de huid rondom de katheter voorzichtig schoon met een schoon en vochtig washandje.
• Verwijder zo nodig de pleisterresten met lauw water en zeep.
• Dep de omgeving van de insteekopening droog met een schone handdoek.
• Maak de insteekopening schoon met water en gazen. Deze gazen zijn te verkrijgen bij een drogist of apotheek.
• Laat hierna de huid even drogen.
• Plak de nieuwe pleister volgens de gebruiksaanwijzing op de huid. (zie plaatje)

• Verwijder nu de pleister waarmee de katheter op uw zij is vastgeplakt.
• Verwissel de urinebeenzak voor een schone (dit hoeft u maar 1x per week zelf te doen). 
• Ontsmet het uiteinden van de nefrostomiekatheter en de urinebeenzak met alcohol 70%.
• Wacht hierna 1 minuut en sluit dan de katheter aan op de urinebeenzak.
• Leg onder het aansluitstukje tussen de katheter en de slang van de beenzak een gaasje om drukplekken te voorkomen. Plak het gaasje af met een pleister.
• Bevestig de urinebeenzak met de beenbandjes aan uw been en maak de slang vast met een pleister.
• Belangrijk is dat de katheter tussen insteekopening en de beenzak niet dubbelknikt. Zo nodig plakt u hem vast met een pleister.

Wassen en douchen

U kunt zich gewoon wassen en douchen met de nefrostomiekatheter. U hoeft niet bang te zijn dat de katheter eruit valt. De kans daarop is klein. Let er wel op dat u niet aan de katheter trekt.

Drinken

Om verstopping van de katheter te voorkomen is het belangrijk dat u voldoende drinkt: minimaal 2 liter op een dag.

Algemene tips bij aansluiten of verwisselen

• Was altijd uw handen vóór en na de verzorging van de katheter.
• Maak altijd de aansluitingen tussen katheter en opvangzak schoon met een gaasje met alcohol 70%.
• Laat de aansluitingen altijd 1 minuut drogen.
• Zorg dat u niet trekt aan de katheter.
• Let op dat er geen knikken zitten in de verbindingsslang tussen de katheter en de urinebeenzak.
• De urinenachtzak moet altijd lager hangen dan uw nieren, omdat de urine anders niet goed in de zak kan lopen.

Koppelen van nachtzak aan beenzak

Voor de nacht koppelt u de urinenachtzak aan de aftapkraan van de beenzak, vervolgens opent u de aftapkraan. De urine kan nu ongehinderd aflopen in de urinenachtzak. Het koppelen doet u als volgt:

• Leeg de beenzak in het toilet.
• Verwijder de beschermdop van de slang van de urinenachtzak.
• Reinig de binnenkant van de aftapkraan van de beenzak met een gaasje met alcohol 70%.
• Laat het 1 minuut drogen.
• Koppel de slang van de urinenachtzak aan de aftapkraan van de beenzak.
• Open de aftapkraan van de beenzak.
• Bevestig de urinenachtzak aan het rekje en hang dit aan de zijkant van uw bed (lager dan het matras.)
• Het is prettig om de bandjes van de beenzak wat losser te maken of de beenzakhouder af te doen.
• Sluit ’s ochtends de aftapkraan van de beenzak.
• Koppel de urinenachtzak los van de beenzak.
• Reinig het uiteinde van de aftapkraan van de beenzak met een gaasje met alcohol 70%.
• Leeg de volle urinenachtzak in het toilet. U mag deze hergebruiken. U kunt hem dan doorspoelen met water en weer hergebruiken voor maximaal 7 dagen (zie ook onder 'thuisgebruik nachtzak'). Daarna gooit u de nachtzak in een afvalcontainer.

Let op: Om infecties te voorkomen moet u voor en na het verwisselen van de urinebeenzak en urinenachtzak altijd uw handen wassen. Let er ook op dat er geen knikken zitten in de verbindingsslang tussen de katheter en de urinebeenzak.

Beenzak verwisselen

U kunt de beenzak 7 dagen gebruiken. Of korter  als daar aanleiding toe is. Bijvoorbeeld  bij lekkage, een geïrriteerde insteekopening of wanneer de urinebeenzak ruikt of vies is. Het verwisselen van de beenzak gaat als volgt:

• Leeg de beenzak in het toilet.
• Sluit de aftapkraan van de nieuwe beenzak.
• Schuif de beenbandjes door de daarvoor bestemde openingen in de beenzak.
• Verwijder de beschermdop van de slang van de nieuwe beenzak.
• Vouw de katheter die uit uw nier loopt aan het uiteinde dubbel of knijp deze dicht.
• Koppel de oude beenzak los van de katheter.
• Reinig de binnenkant van de katheteropening en het uiteinde van de slang van de beenzak met een gaasje met alcohol 70%.
• Laat het 1 minuut drogen.
• Koppel de nieuwe beenzak aan. Het is hierna niet langer nodig om de katheter dicht te knijpen of dubbel te vouwen.
• Bevestig de urinebeenzak aan uw bovenbeen of aan uw onderbeen, wat u het prettigst vindt.
• Gooi de oude beenzak (nadat u deze leeg heeft gemaakt) in een afvalcontainer.

• Welke medicijnen u gebruikt.
• Of u allergieën heeft.
• Of u (mogelijk) zwanger bent.
• Als u iets niet begrijpt.
• Wat u belangrijk vindt.
• Als u iets ziet wat niet schoon is.

Bereid uw gesprek met uw zorgverlener goed voor. Voor tips: Begin een goed gesprek

Op de website van de Nederlandse Patiëntenfederatie leest u meer over hoe u zelf kunt bijdragen aan veilige zorg.