Wat is de waarde van onderzoek voor de patiënt en de maatschappij?

Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Onderzoeksfonds liet het ziekenhuis daarom de waarde van haar onderzoek in kaart brengen. Door interviews met onderzoekers en analyse van onderzoeksresultaten kwantificeerde onderzoeks- en adviesbureau SiRM voor een selectie van studies de gecreëerde waarde, in termen van gezondheidswinst en/of kostenbesparing.

SiRM bracht eerder de impact van ZonMW-gesubsidieerd doelmatigheidsonderzoek in kaart1 en startte naar dit voorbeeld in samenwerking met het Onderzoeksfonds en de Academie R&D een evaluatie. Als startpunt leverden onderzoekers van 15 specialismen 56 onderzoekslijnen aan. Leiders van ‘high-impact onderzoekslijnen’, waarbij de resultaten tot gezondheidswinst en/of kostenbesparingen kunnen leiden, werden uitgenodigd voor een interview. 

Selectie en analyse high-impact onderzoek

Tijdens 13 interviews selecteerden we kwantificeerbare, afgeronde onderzoeken in drie categorieën: kostenvoorkomend, waarbij bewezen niet-effectieve (diagnostische) interventies niet geïmplementeerd werden; kostenbesparend, waarbij een interventie significant goedkoper was met dezelfde of betere gezondheidsuitkomsten; en kosteneffectief, waarbij een interventie significante gezondheidswinst opleverde, met een kostenbesparing of een investering die opwoog tegen de gezondheidswinst. 

Met behulp van de onderzoeksresultaten en achtergrondgegevens over zorgkosten kwantificeerde SiRM de gezondheidswinst in quality adjusted life years (QALY’s) en kostenbesparing. De jaarlijkse kostenbesparing werd berekend door het verschil in implementatiegraad (voor versus na het onderzoek) te vermenigvuldigen met de afname van zorgkosten door de interventie (gecorrigeerd voor de kosten van de interventie). 

Resultaten

Er werden 9 onderzoeken geselecteerd waarvan de waarde kwantificeerbaar was. In 5 van deze onderzoeken werd gezondheidswinst aangetoond en in 8 onderzoeken een kostenbesparing. Daarnaast waren er 5 andere onderzoeken met een verwachte, maar nog niet kwantificeerbare waarde. 

Voor de 9 kwantificeerbare onderzoeken werd de volgende jaarlijkse kostenbesparing (in miljoen euro) berekend:

Door de implementatiegraad van deze onderzoeksresultaten in Nederland te verhogen naar 90%, kan bovenop de beschreven 11,9 naar verwachting nog 13 miljoen extra bespaard worden. 

Conclusie en vervolg

Onderzoek in het St. Antonius Ziekenhuis creëert substantiële waarde voor patiënten en de samenleving. Ook is er nog onbenut potentieel: implementatiegraden van onderzoeksresultaten kunnen worden verhoogd en ontbrekende informatie over gezondheidswinst of kostenbesparing van interventies kan onderzocht worden. De Academie R&D startte daarom een project om de door onderzoek gecreëerde waarde structureel inzichtelijk te maken en de implementatie van resultaten te stimuleren. Het Onderzoeksfonds zal de komende jaren ook meer aandacht besteden aan uitkomsten, waarde en implementatie van resultaten. 

Kader

Dit onderzoek werd uitgevoerd door Julia de Meij en Saskia van der Erf (Strategies in regulated markets; SiRM) in samenwerking met Michiel van de Riet, Evelien Geertsema en Peter Noordzij. De resultaten beschrijven een selectie op basis van door onderzoekers beschikbaar gestelde informatie en interviews en geven geen volledige weergave van alle onderzoeken van waarde. Meer informatie over deze evaluatie en een specificatie van de resultaten per onderzoek zijn te lezen in deze bijlage.

Referenties

1.     Baeten S, de Haas J, Tjoa M, van der Erf S (SiRM). Benut Potentieel. Evaluatie Programma DoelmatigheidsOnderzoek 2006-2017.; 2018.