PSMA PET-scan voor snel ontdekken terugkeren prostaatkanker
Het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein is het eerste en vooralsnog enige ziekenhuis in Nederland waar het mogelijk is om een PET scan te maken waarmee terugkerende prostaatkanker snel ontdekt kan worden. Het St. Antonius produceert zelf de nieuwe radioligand (radioactieve stof) waarmee al in een zeer vroeg stadium gezien kan worden of er terugkeer is van prostaatkanker (recidief). Hierdoor is snelle behandeling van het recidief mogelijk en dat geeft een betere prognose voor de patiënt.
De nieuwe scan biedt uitkomst voor patiënten die al behandeld zijn voor prostaatkanker (operatie of bestraling) en een verhoogd PSA hebben (PSA is een eiwit in de prostaat; verhoogde PSA-waarden kunnen duiden op prostaatkanker). Bij de eerste verhoging kan de scan, de zogenoemde PSMA PET-scan, al uitgevoerd worden. De scan geeft dan aan welke lymfklieren of andere locaties actief zijn. Voor deze metastasen kan dan naar een gerichte behandeling gezocht worden. Hiermee kan soms verdere uitzaaiing van prostaatkanker voorkomen worden.
Voor het eerst in Nederland
Het was nog niet eerder mogelijk deze scans in Nederland te maken. De afdelingen Nucleaire Geneeskunde, Klinische Farmacie en Urologie van het St. Antonius Ziekenhuis hebben het mogelijk gemaakt dat patiënten met prostaatkanker, die verdacht worden voor een recidief, nu snel terecht kunnen voor dit diagnostisch onderzoek. De eerste scan is in het St. Antonius inmiddels bij een patiënt met succes uitgevoerd.
Gevoelig voor tumorcellen
De PET-scan wordt gemaakt met het radioligand Gallium68 PSMA, een radioactieve stof die zeer gevoelig is voor tumorcellen van de prostaat. Deze radioligand wordt al gebruikt in Heidelberg in Duitsland. Hier is het grote voordeel van de PSMA PET-scan al aangetoond bij een groep patiënten met prostaatkanker.
Veel voorkomende kanker bij mannen
Prostaatkanker is bij mannen de meest voorkomende kankersoort in Nederland (bijna 20.8% van het totaal). Per jaar krijgen ca. 12.000 mannen te horen dat ze prostaatkanker hebben en bijna 3.000 mannen sterven hieraan. Bij de primaire haarden van prostaatkanker wordt het ‘reguliere’ prostaatkankeronderzoek uitgevoerd met behulp van echografie, soms in combinatie met een MRI . Via het rectum (de endeldarm) worden dan biopten (stukjes weefsel) afgenomen van de prostaat. De PMSA PET-scan is vooralsnog juist effectief bij terugkerende prostaatkanker.