Verplicht helm, rijbewijs en leeftijdsgrens voor fatbike, zeggen dokters die de gevolgen zien
Strengere regels zoals een helmplicht voor elektrische fietsen en rijbewijsplicht voor berijders van zogeheten fatbikes. Daarvoor pleiten traumachirurg Detlef van der Velde en mond-, kaak- en aangezichtschirurg Leander Dubois bij het begin van het nieuwe schooljaar. Ook de Tweede Kamer is hiervoor. De Vereniging voor Traumachirurgie uit ook haar zorg over het toenemend aantal ongelukken met deze fiets.
Beide artsen van het St. Antonius Ziekenhuis worden de laatste jaren in hun werk steeds vaker geconfronteerd met verwondingen die het gevolg zijn van ongelukken met elektrische fietsen. De groeiende populariteit van de fatbike, een elektrisch fiets met dikke banden, zorgt voor een extra toestroom van vaak jonge slachtoffers.
Deze week beginnen de middelbare scholen weer en dat brengt extra drukte op de weg, voor en na schooltijd. Traditioneel is dan de oproep aan andere weggebruikers daarmee rekening te houden. Van der Velde en Dubois voegen daar de oproep aan elektrische (fat)bikers aan toe voorzichtig om te gaan met hun voertuig. Daar hoort opvoeren boven de wettelijk toegestane snelheid van 25 km per uur zeker niet bij. Uit recente politiecontroles blijkt dat dit bij meer dan de helft van fietsen wel het geval is. Soms is daar niet eens een technische ingreep voor nodig en volstaat een instelling in het menu van de fietscomputer.
Van der Velde heeft geregeld te maken met ernstig letsel bij elektrische fietsers. Ze dragen geen helm, rijden te hard en onvoorzichtig. ,,Voorheen zag ik vooral ouderen die de elektrische fiets niet goed onder controle hadden. Nu zie ik ook veel jongeren.”
Letsels jongeren verviervoudigd
Prof. dr. Dubois van het St. Antonius Ziekenhuis en de Universiteit van Amsterdam is gespecialiseerd in het herstel van verwondingen aan het gezicht. In zijn oratie bij zijn aanstelling als hoogleraar in Amsterdam pleitte hij vorig jaar al voor het verplicht stellen van de fietshelm. ,,Sommige weken zien we meer dan 10 fietsers worden binnengebracht met verwondingen aan het gezicht. Eerder waren voornamelijk 60-plussers slachtoffer van e-bike ongevallen. Tegenwoordig zien we een toenemend aantal jonge verkeersdeelnemers, met name in de leeftijdscategorie 12-17 jaar, die betrokken raken bij dergelijke incidenten. In de afgelopen 5 jaar is door toedoen van e-bikes het aantal letsels in deze groep meer dan verviervoudigd.
Ik vraag me af waarom een 16-jarige voor een snorfiets die maximaal 25 km/uur gaat een bromfietsrijbewijs moet halen en verplicht is een helm te dragen terwijl een 13-jarige op een fatbike niet verplicht is een helm te dragen en soms wel meer dan 50km per uur rijdt.
Ondertussen blijkt dat een kwart van de slachtoffers van een ongeval met een elektrische fiets hersenletsel heeft. Op de wielrenfiets is een helm inmiddels de normaalste zaal van de wereld, net als op de skipiste. ”
Psychische impact
Dubois weet bovendien als geen ander wat de impact kan zijn van verwondingen aan het gezicht. ,,Verwondingen in het gezicht komen vaak voor bij jonge mensen die midden in het leven staan. Het letsel kan leiden tot blijvende problemen zoals dubbelzien, verlies van zicht, verminderd kauwvermogen, problemen met spraak of ademhaling. Daarnaast kunnen de uiterlijke veranderingen ook het zelfbeeld verstoren en diepe psychische wonden achterlaten, zoals schaamte en onzekerheid.