Subsidie voor landelijke invoering innovatieve opsporing schildwachtklier bij borstkanker
ICG-techniek maakt ziekenhuizen minder afhankelijk van schaars technetium
Sinds 2022 passen chirurgen in het St. Antonius Ziekenhuis een nieuwe techniek toe om de schildwachtklier bij borstkankerpatiënten op te sporen: de ICG-techniek. Deze techniek is goedkoper, duurzamer én patiënten hoeven minder vaak naar het ziekenhuis. Dankzij een subsidie van 250.000 euro van ZonMw kan deze techniek nu ook in acht andere ziekenhuizen worden ingevoerd.
Eén op de zeven vrouwen krijgt borstkanker. Het vinden en verwijderen van de schildwachtklier voor verder onderzoek is nodig om eventuele lymfeklieruitzaaiingen bij borstkanker te kunnen opsporen. De schildwachtklier is de eerste lymfeklier waar de tumor naar uitzaait en zit bij iedereen op een andere plek. In het St. Antonius wordt deze klier tijdens een operatie met de innovatieve ICG-techniek opgespoord. Veel andere ziekenhuizen gebruiken nog technetium, een radioactieve stof, om de schildwachtklier op te sporen, maar deze techniek kent veel nadelen. Zo worden patiënten blootgesteld aan straling en moeten ter voorbereiding op de operatie een keer extra naar het ziekenhuis voor een injectie met technetium en een scan. Soms moeten patiënten hiervoor zelfs naar een ander ziekenhuis, omdat niet elk ziekenhuis een afdeling Nucleaire Geneeskunde heeft.
Groener, goedkoper én zonder straling
Eerder onderzoek in het St. Antonius heeft aangetoond dat de ICG-techniek even goed werkt als de techniek met technetium. “De ICG-techniek is een goedkoper, duurzamer alternatief, zónder straling. Bovendien is er geen extra voorbereidend ziekenhuisbezoek meer nodig,” vertelt oncologisch chirurg Annemiek Doeksen. “ICG is een groen fluorescerende vloeistof die tijdens de operatie geïnjecteerd wordt en met een speciale camera zichtbaar wordt gemaakt. Daardoor is deze techniek minder belastend voor de patiënt. Ook zijn er minder logistieke problemen.” Sinds 2022 passen onze chirurgen de ICG-techniek daarom standaard toe bij het opsporen van de schildwachtklier.
Tekort technetium
Juist nu is er een acuut tekort aan technetium door een storing bij de Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten, een van de weinige producenten van deze radioactieve stof. Dit leidt tot langere wachttijden, onder meer voor borstkankeronderzoek. Dankzij de ICG-techniek, waar geen technetium voor wordt gebruikt, is dit onderzoek niet afhankelijk van de levering.
Implementatie met steun van ZonMw
Veel bewezen medische innovaties blijven "op de plank" liggen. Dit komt doordat het lastig is om nieuwe technieken te implementeren in de praktijk. Het kan tot wel 17 jaar duren voordat patiënten profiteren van nieuwe technieken. Dankzij de steun van ZonMw kan de landelijke implementatie van de ICG-techniek nu worden versneld.
Acht ziekenhuizen nemen deel aan deze studie. De ICG-techniek wordt in fases ingevoerd, zodat ziekenhuizen geleidelijk kunnen overstappen van de oude naar de nieuwe techniek. Samen met patiënten en zorgverleners worden een medisch protocol, een implementatiehandleiding en scholing ontwikkeld. Deze materialen worden getest en aangepast waar nodig, zodat ze goed aansluiten bij de huidige praktijk. Isabelle Henskens, arts-onderzoeker in het St. Antonius: “Deze materialen worden na afloop van de studie ook beschikbaar gesteld voor alle andere ziekenhuizen. Door deze kennis te delen, kunnen zij gemakkelijker de ICG-techniek implementeren. Daarnaast hopen we dat deze techniek wordt opgenomen in de richtlijnen bij het opsporen van de schildwachtklier bij borstkanker.”
Minder belastend voor borstkankerpatiënten
Dankzij de financiering van ZonMw krijgen straks veel meer borstkankerpatiënten toegang tot de ICG-techniek. "Met de steun van ZonMw kunnen we ervoor zorgen dat patiënten in heel Nederland eerder profiteren van deze minder belastende techniek in hun eigen, vertrouwde ziekenhuis," zegt Isabelle Henskens.