‘Meer rust dankzij opnemen zonder bed’
Wie in het ziekenhuis komt voor een operatie aan heup, neus, galblaas of amandelen neemt bij aankomst vaak direct plaats in het ziekenhuisbed. In het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht pakken we het anders aan. In plaats van meteen in bed te stappen, bereiden patiënten zich in een rustige wachtkamer voor op hun geplande ingreep.
In 2015 is het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht begonnen met het zogeheten ‘opnemen zonder bed’. Met als doel de beddencapaciteit beter benutten, een strakkere planning en de gastvrijheid verbeteren. Wat kleinschalig begon op één afdeling, is inmiddels uitgegroeid naar een geheel nieuwe manier van werken.
“We startten destijds met zo’n 8 patiënten per dag op de afdeling Orthopedie”, vertelt Sjors van der Maat, afdelingshoofd. “Al gauw sloten ook andere afdelingen en de snijdende dagbehandeling aan. Nu doen we alle geplande operaties – zo’n 90 procent van al onze operaties in Utrecht – op deze manier en ontvangen we op een gemiddelde dag 40 á 50 patiënten.” Opnemen zonder bed is alleen bedoeld voor geplande ingrepen, met uitzondering van geplande bevallingen en operaties bij kinderen. Spoedgevallen worden direct op de verpleegafdeling opgenomen.
Huiskamer
Een groot gedeelte van de begane grond van het ziekenhuis biedt plaats aan opnemen zonder bed. Sjors laat de wachtkamers zien, waar patiënten zich op een rustige manier kunnen voorbereiden op hun operatie. Een ‘huiskamer-achtige setting’ met bank, stoelen, boeken en tijdschriften. Voorin zijn de spreekkamers, waar de verpleegkundige gegevens checkt en uitleg geeft over de ingreep.
“Ongeveer een uur voor de operatie neemt de patiënt plaats in bed”, vertelt Sjors in een van de opnamekamers. In de ruimte staan meerdere bedden en in de hoek zijn kluisjes, waar patiënten van de Dagbehandeling hun persoonlijke spullen kunnen bewaren. Aan het einde van de gang zijn de operatiekamers. “Patiënten van de Dagbehandeling komen hier na hun operatie weer terug; patiënten die na hun operatie worden opgenomen, gaan naar de verpleegafdeling.”
Rust
De nieuwe manier van werken is een groot succes. “Er zijn meer bedden beschikbaar en het logistieke proces is enorm verbeterd. Patiënten worden vlakbij de operatieafdeling opgenomen en gaan pas na de operatie naar de verpleegafdeling. Dat levert een heleboel tijdswinst op.” Ook de patiënten zelf zijn enthousiast. “Ik vond het erg fijn dat ik pas kort voor de ingreep een bed kreeg toegewezen”, aldus een patiënt. Een ander roemt de ‘rustige en relaxte sfeer’. Dat beaamt ook Sjors. “De verpleegkundigen concentreren zich alleen op het opnameproces, waardoor er meer tijd en aandacht is. Er heerst meer rust.”
Ook vanuit andere ziekenhuizen is interesse in het opnemen van patiënten zonder bed. “We hebben al verschillende ziekenhuizen over de vloer gehad”, vertelt Sjors. Het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Schiedam heeft een soortgelijke ‘opnamelounge’ ingericht en ook op andere plekken wordt geëxperimenteerd. “Mooi om te zien dat wat bij ons klein is begonnen, langzaam wordt uitgerold. Het is leuk om met elkaar te delen.”