Leiders in wit: op zoek naar rebels verpleegkundig leiderschap
Eline de Kok, onderzocht verpleegkundig leiderschap
Initiatief nemen, met elkaar in gesprek gaan en verandering stimuleren. Daarmee kunnen verpleegkundigen en hun leidinggevenden veel bijdragen aan de ontwikkeling van de zorg. Gelukkig gebeurt dat al veel, maar het kan vaker en meer. ,,Het St. Antonius maakt al mooie stappen, maar de ontwikkeling is een voortdurend proces.”
Dat zegt Eline de Kok die onder meer in ons ziekenhuis onderzoek verrichtte naar rebels verpleegkundig leiderschap. Ze verwacht hier volgend jaar op te promoveren. Vandaag lanceerde ze samen met verpleegkundige Eline Pieters, Teamhoofd Agnes Schipper en bestuursvoorzitter Luc Demoulin de leergeschiedenis en bijbehorende podcast. Vanaf dit moment staat ook de eerste van drie afleveringen van de podcastserie ‘Rebelse leider in het Wit’ online over rebels verpleegkundig leiderschap.
Zijn teamhoofden ook rebels?
Vanaf 2020 heeft de Ve0pleegkundig Adviesraad (VAR) samen met in- en externe onderzoekers antwoord gezocht op de volgende vragen: Hoe gaan teamhoofden om met rebels leiderschap van verpleegkundigen? Hoe stimuleren teamhoofden het leiderschap van verpleegkundigen? Waar lopen teamhoofden tegen aan als het om rebels leiderschap gaat? En zijn teamhoofden zelf ook een beetje rebels? Het onderzoek is onderdeel van de REBEL-V studie, het promotieonderzoek van Eline de Kok.
Weloverwogen afwijkend gedrag
Uit eerder onderzoek is duidelijk geworden dat rebelse verpleegkundigen positief en weloverwogen afwijkend gedrag vertonen om vanuit hun professionele handelen betere (zorg)resultaten te behalen voor hun patiënten en de organisatie. In het St. Antonius ziekenhuis werken dagelijks veel teamhoofden in nauwe samenwerking met verpleegkundigen. Zij hebben van oudsher de taak om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de zorg wordt gewaarborgd en verbeterd. Maar ook dat onzekerheden en risico’s zoveel mogelijk worden beperkt. Samen met hun verpleegkundig team streven ze dagelijks naar de best mogelijke kwaliteit van zorg. Het blijkt dat leidinggevenden een stimulerende, maar ook een belemmerende rol kunnen spelen in de ontwikkeling van rebels verpleegkundig leiderschap.
Pietje Pilot
,,Het is belangrijk dat verpleegkundigen het initiatief durven te nemen en aangeven dat iets beter kan. Voor leidinggevenden gaat het erom niet te veel controlerend, maar juist stimulerend het gesprek aan te gaan. Iemand zei in ons onderzoek: wees een Pietje Pilot. Dat vond ik wel een mooie: durf dingen uit te proberen,” aldus de Kok.
Het resultaat van de podcastserie en de leergeschiedenis hebben samen als doel het stimuleren van een dialoog en reflectie op het samenspel tussen teamhoofden en verpleegkundigen. De gezamenlijke druk op de rode knop is een mooie symbolische begin hiervan: ,,De lancering is een mooie start om met elkaar na te gaan denken hoe we dit gedachtegoed mee kunnen nemen in het nieuwe meerjarenbeleidsplan", aldus Luc Demoulin.