Nanoknife-behandeling bij prostaatkanker
Bij een Nanoknife-behandeling behandelen we een tumor in de prostaat met elektrische stroom. Dit wordt ook Irreversibele Elektroporatie Therapie (IRE) genoemd. De arts plaatst enkele dunne naalden (elektroden) in de tumor. Door korte stroomstootjes met een hoge spanning worden de kankercellen vernietigd. De rest van de prostaat blijft hierbij ongeschonden.
Bij de standaardbehandeling van prostaatkanker verwijderen we de hele prostaat of bestralen we deze volledig. Dit kan vervelende bijwerkingen geven, zoals problemen met plassen of erecties. Omdat de Nanoknife-behandeling alleen de tumor aanpakt, is de kans op deze bijwerkingen veel kleiner.
De behandeling is alleen mogelijk bij mannen met een laag tot gemiddeld risico op prostaatkanker. Dit betekent dat de tumor klein is en goed zichtbaar op een MRI-scan.
Op deze pagina snel naar
Voorbereiding
Verpleegkundig spreekuur
Voor uw operatie heeft u een gesprek op het verpleegkundig spreekuur. U spreekt dan met de oncologieverpleegkundige van de afdeling over uw opname.
Voorbereiding op uw opname
Een goede voorbereiding is voor u en voor ons belangrijk. Op onze webpagina Opname in het ziekenhuis (bij operatie) leest u hoe u zich op uw opname voorbereidt en krijgt u informatie over de gang van zaken in ons ziekenhuis.
Medicijnen
- Op de Voorbereiding Opname is met u afgesproken welke medicijnen u wel of niet mag innemen. Houd u goed aan deze afspraken.
- De medicijnen die u mag innemen kunt u innemen met een slokje water.
- Overleg bij twijfel met uw arts.
- Neem altijd een actueel medicijnoverzicht mee naar het ziekenhuis.
Bloedverdunners
Uw arts vertelt u wat in uw geval de afspraken zijn. Laat de Trombosedienst weten dat u geopereerd wordt.
Medicijnen voor diabetes
Uw arts vertelt u wat in uw geval de afspraken zijn.
Pijnstilling
Koop paracetamol voordat u naar het ziekenhuis gaat. Dan heeft u dit alvast in huis.
Kleding
- Draag makkelijk zittende kleding, die u makkelijk kunt aan- en uittrekken.
- Neem voldoende (nacht)kleding, ondergoed en een paar warme sokken mee.
- Neem stevige schoenen of pantoffels mee (om te voorkomen dat u valt).
Allergieën
Bent u allergisch voor bepaalde medicijnen, pleisters, rubber, latex of contrastvloeistof? Vertel dit dan voordat de behandeling plaatsvindt aan de verpleegkundige.
Eten en drinken (nuchter zijn)
Het is noodzakelijk dat u voor de operatie een bepaalde periode niet eet of drinkt (‘nuchter’ blijft). Dit geldt als u narcose, een ruggenprik of een zenuwblokkade krijgt. Als u niet nuchter bent tijdens de ingreep, is de kans groter dat er tijdens de ingreep eten en drinken uit uw maag in uw longen terechtkomt. Dit kan leiden tot een ernstige longontsteking. Het is dus belangrijk dat u zich aan onderstaande voorschriften houdt. Als u niet nuchter bent, zullen wij er voor uw veiligheid voor kiezen om de operatie niet door te laten gaan.
Houd u aan de onderstaande voorschriften:
- Tot 6 uren voordat u in het ziekenhuis moet zijn mag u 1 of 2 beschuitjes met jam eten.
Dit betekent dat als u zich bijvoorbeeld om 08.00 uur ’s morgens in het ziekenhuis moet melden, u vanaf 02.00 uur ’s nachts niets meer mag eten. Moet u zich bijvoorbeeld om 14.00 uur ’s middags melden, dan mag u vanaf 08.00 uur ’s morgens niets meer eten.
- Tot 2 uren voordat u in het ziekenhuis moet zijn mag u heldere vloeistoffen drinken. Dit zijn: water, appelsap en thee ZONDER melk. Koffie zonder melk is ook toegestaan.
Dit betekent dat als u zich bijvoorbeeld om 08.00 uur ’s morgens in het ziekenhuis moet melden, u vanaf 06.00 uur ’s morgens niets meer mag drinken. De afgesproken medicatie mag u wel met een slokje water innemen op de dag van de operatie.
Als u al bent opgenomen in het ziekenhuis en de volgende dag wordt geopereerd, dan zullen de zorgverleners op de afdeling u laten weten vanaf hoe laat u niet meer mag eten en drinken.
Afzeggen
Bent u verhinderd voor de behandeling? Laat het ons dan zo snel mogelijk weten. Neem hiervoor telefonisch contact op met de afdeling waar de behandeling plaatsvindt.
Mijn Antonius-account aanmaken
Mijn Antonius is het beveiligde online patiëntenportaal van het St. Antonius Ziekenhuis. Heeft u nog geen account? Dan is het handig als u er een aanmaakt. Op onze webpagina Mijn Antonius leest en ziet u hoe u dit eenvoudig doet.
Behandeling
Opnamegesprek
Op de dag van uw opname meldt u zich op de afgesproken tijd en plaats in het ziekenhuis. Daar heeft u een opnamegesprek met een verpleegkundige van de afdeling. Uw opname gaat volgens het principe 'opnemen zonder bed'. Dit betekent dat u eerst op een afdeling vlakbij de operatieafdeling wordt opgenomen. Pas na de operatie gaat u naar de verpleegafdeling.
Voor de operatie kunt u zich in een sfeervolle ruimte voorbereiden op uw operatie <wat is er sfeervol? Je mag eerst dus nog gewoon rondlopen? Mag naast hier nog bij zijn?>. Vlak voor de operatie gaat u in bed liggen en wordt u naar de operatiekamer gebracht. Heeft u vragen? Stel ze dan gerust.
PSA waarde bepalen
We nemen voor de operatie bloed af om de huidige PSA te bepalen.
Bloedonderzoek
Als de arts extra bloedonderzoek heeft aangevraagd, nemen we ook nog wat bloed af.
<Hierboven staat ook al dat er bloed afgenomen wordt. Dit kan dan toch weg?>
Medicijnen
U krijgt voor de operatie een aantal medicijnen (onder andere antibiotica), paracetamol en een pleister met medicijnen die de spieren van de blaas laten ontspannen.
Kunstgebit / gehoorapparaat / contactlenzen /make-up sieraden
Heeft u een kunstgebit, een gehoorapparaat en/of contactlenzen? Doe deze dan uit voordat u naar de operatiekamer gaat. U mag tijdens de operatie ook geen sieraden of piercings dragen.
Naar de operatiekamer
Kort voor de operatie krijgt u speciale operatiekleding aan. Wanneer u aan de beurt bent, brengt een medewerker u in uw bed naar de operatieafdeling. Daar plaatst de anesthesist een infuus (een dun plastic slangetje in een bloedvat) waardoor u de narcose en eventuele medicijnen krijgt toegediend. Meer informatie over de verschillende soorten verdovingen en de gang van zaken leest u op onze webpagina 'Onder anesthesie'.
De ingreep
Tijdens de operatie ligt u op uw rug op de operatietafel. Uw benen liggen in speciale steunen, zodat de arts goed bij de prostaat kan.
Stap 1
De uroloog maakt een echo (een soort scan) van de prostaat. Daarna brengt hij enkele naalden in via de huid tussen de anus en de balzak. Dit is de plek waar de prostaat zit. Met behulp van de echo <worden er meer echo's gemaakt? In de tekst staat zie afbeelding nr 2, maar die zie ik niet op de PDF?> kan de uroloog precies zien waar de naalden moeten komen <dit stond bij stap 2, maar hoort toch eigenlijk bij 1?> Het aantal naalden hangt af van de grootte van de tumor.
Stap 2
De uroloog bepaalt hoeveel stroom er nodig is om de kankercellen te vernietigen. U krijgt een medicijn via een infuus om uw spieren te ontspannen. Daarna krijgt u korte stroomstootjes die de kankercellen kapot maken.
Stap 3
Tijdens de operatie krijgt u een katheter. Dit is een dun slangetje in uw plasbuis, zodat de urine vanzelf uit uw blaas loopt. U wordt wakker met dit slangetje.
Stap 4
Als de behandeling klaar is, haalt de uroloog de naalden eruit. Daarna krijgt u een verband op de plek waar de naalden hebben gezeten.
Duur operatie
De ingreep duurt 45 tot 60 minuten.
Na de operatie
Na de operatie wordt u wakker in de uitslaapkamer. Als u goed wakker bent en stabiel, gaat u terug naar de verpleegafdeling. U heeft dan nog enkele slangetjes in uw lichaam:
- Infuus
U krijgt vocht via een infuus in uw hand of arm. Het infuus wordt verwijderd vlak voordat u weer naar huis gaat. Urinekatheter
U heeft een katheter in uw plasbuis. Hierdoor loopt de urine vanzelf uit uw blaas en hoeft u niet zelf te plassen. De katheter kan soms een vervelend gevoel geven, alsof u moet plassen. Dit heet blaaskramp. Heeft u hier last van? Laat het weten aan de verpleegkundige. U kunt er medicijnen voor krijgen. De katheter blijft meestal 3 dagen zitten, tenzij de arts iets anders heeft aangegeven.De verpleegkundige legt u uit hoe u de katheter thuis kunt verzorgen. Zie hiervoor ook de video "Verzorging blaaskatheter thuis' onder het hoofdstuk 'Nazorg' verderop op deze pagina.
Op de verpleegafdeling
Op de verpleegafdeling controleert de verpleegkundige regelmatig uw bloeddruk, hartslag en hoeveel urine u produceert. Ook kijkt hij of zij hoe uw wond eruitziet.
Pijn
Na de Nanoknife-behandeling kunt u pijn hebben. De verpleegkundige zal u hier regelmatig naar vragen. U krijgt zo nodig pijnstillers om de pijn minder te maken.
Naar huis
U blijft 1 nacht in het ziekenhuis en mag de dag na de ingreep naar huis. <klopt dit? Cynthia schrijft: in principe dagopname> > U mag naar huis als:
- u geen koorts heeft;
- uw bloeduitslagen goed zijn;
- u zichzelf kunt verzorgen;
- u zelf uw katheter kunt verzorgen;
- alle papieren voor ontslag in orde zijn;
- u de instructies voor thuis heeft gekregen.
Nazorg
Ontlasting
De eerste dagen na de operatie mag u niet hard persen als u naar het toilet gaat. Dit kan druk geven op uw prostaat en een bloeding veroorzaken. U krijgt zo nodig medicijnen om harde ontlasting te voorkomen.
Bloed in uw urine
Het is normaal als u de eerste weken of maanden na de operatie nog wat bloed in uw urine heeft. Drink genoeg water, ongeveer 1,5 tot 2 liter per dag. Dit helpt om uw blaas schoon te spoelen <heb niets met de opmerking van Liset in de PDF gedaan>
Bloed bij sperma
Na de behandeling kan er enkele dagen tot enkele weken bloed zichtbaar zijn in het sperma. Dit komt doordat er soms tijdens de behandeling kleine beschadigingen zijn ontstaan aan (weefsel rondom) de prostaat. Dit is onschuldig <klopt dat? Zelf er bij gezet.> en gaat meestal binnen 1-2 weken weer over.
Uitslag van de behandeling
De uitslag van de behandeling krijgt u van uw behandelend arts. Het verslag van bepaalde behandelingen kunt u na 2 weken ook inzien in uw eigen dossier via Mijn Antonius.
Leefregels voor thuis
Voor uw herstel is het belangrijk dat u de eerste 6 weken na de operatie:
- geen zware lichamelijke arbeid verricht;
- niet fietst;
- niet seksueel actief bent; <maar je kunt wel bloed bij sperma hebben, hoe zit dit dan? Als je spontane zaadlozing krijgt? >
- niet te hard perst bij de ontlasting;
- geen zetpillen inbrengt of uw lichaamstemperatuur meet via de anus; door de operatie kan het slijmvlies gevoelig zijn en makkelijk gaan bloeden;
- voldoende drinkt om de blaas goed te kunnen ‘spoelen’.
Verzorging van de blaaskatheter
In onderstaande video 'Instructie verzorging blaaskatheter thuis', kunt u zien hoe u de blaaskatheter thuis kunt verzorgen.
Katheter
Als u met een katheter naar huis bent gegaan, komt u 3 dagen na de operatie terug naar het ziekenhuis. Tijdens dit polibezoek wordt de katheter verwijderd en kijken we of het lukt om weer zelf te plassen. Als het plassen goed gaat, mag u naar huis. <wat als het niet goed gaat? mag je dan niet naar huis?? Of krijg je dan weer opnieuw katheter?>
Controleafspraak
Na 6 weken heeft u de eerste controle afspraak met de uroloog. Kort hiervoor laat u uw PSA waarde bepalen <door wie? HA of in zks?>
Risico's en complicaties
Erectiestoornissen
Na de Nanoknife-behandeling kunnen er erectiestoornissen <of link naar Folder erectiestoornis na een prostaatverwijdering?) zijn. In de meeste gevallen is dit tijdelijk en komen de erecties na enkele weken tot maanden weer terug. Uw behandelaar zal dit goed met u bespreken.
Ongewild urineverlies
Sommige mannen hebben na de operatie last van ongewild urineverlies. Meestal is dit tijdelijk. Als u voor de ingreep al last had van urineverlies, dan kan dit na de operatie verergeren. Ook kunt u plasklachten krijgen of kunnen deze toenemen; u moet dan vaker kleine beetjes plassen.
Contact opnemen bij complicaties
Neemt u altijd contact op als:
- u aanhoudende pijn heeft die niet verdwijnt na het innemen van de voorgeschreven pijnstillers;
- u koude rillingen en/of koorts heeft boven de 38,5°C of langer dan 24 uur boven de 38°C koorts hebt;
- u hevig bloedverlies met stolsels heeft;
- er geen urine meer in de katheterzak komt.
<LET OP: het standaard tekstfragment van Uro bij Contact opnemen is onderstaand tekstfragment. Dit wordt bij ca. 15 Uro-folders gebruikt. In jullie tekst is het 24 uur ipv 10 dagen. Is wel heel kort toch? Msn herzien?>
Contact opnemen
De eerste 10 dagen na uw ontslag kunt u ons bellen voor vragen die te maken hebben met uw behandeling/opname/operatie. U kunt dan de volgende nummers bellen:
- Tijdens kantooruren (8.00 - 16.15 uur) met de poli Urologie, T 088 320 25 00
- In de avond en nacht met de Afdeling F2 Urologie, T 088 320 62 92
Een verpleegkundige zal u dan te woord staan. Indien nodig, zal hij/zij overleggen met de arts. Na deze 10 dagen kunt u contact opnemen met uw eigen huisarts.
Expertise en ervaring
De urologen van het St. Antonius Ziekenhuis hebben bijzondere expertise op het gebied van uro- oncologische zorgvragen. We behandelen in ons ziekenhuis jaarlijks ruim 2.500 patiënten met een verdenking op prostaat-, nier- of blaaskanker. Doordat we zoveel patiënten behandelen zien we veel verschillende ziektebeelden en hebben we veel ervaring en expertise opgebouwd. Met betrekking tot het aantal operaties per jaar zitten we in deze kankersoorten al jaren in de top 5 van Nederland.
We doen aan voortdurende kwaliteitsverbetering en zijn steeds op zoek naar de meest optimale behandeling. Ook doen we veel aan onderzoek om steeds beter te kunnen voorspellen wat nodig is en wat resultaten opleveren voor onze patiënten. We investeren in de nieuwste behandelmethoden- en technieken die zo min mogelijk schade aan het lichaam opleveren, zo maken we zoveel mogelijk gebruik van de nieuwste Da Vinci-robot waarmee we laparoscopische ingrepen doen (kijkoperaties in de buikholte).
Wilt u meer weten over onze aandachtsgebieden? Bekijk ook onze pagina Prostaatkankercentrum.
Meer informatie over uw medicijnen?
U kunt met vragen over uw medicijnen altijd terecht bij uw arts, apotheker of verpleegkundige.
Betrouwbare aanvullende informatie over medicijnen vindt u op deze websites:
- Apotheek.nl: voor heldere schriftelijke informatie.
- Kijksluiter.nl: voor duidelijke animatiefilmpjes over veelgebruikte medicijnen. Na het invullen van enkele gegevens ontvangt u een inlogcode.
Hoofdbehandelaar
Patiënten worden in het ziekenhuis regelmatig door meerdere medisch specialisten tegelijk gezien. Er is echter altijd één medisch specialist eindverantwoordelijk voor de medische behandeling: de ‘hoofdbehandelaar’. Het is voor u dus belangrijk om te weten wie dit is. Wilt u weten wie uw hoofdbehandelaar is? Vraag dit dan aan de zaalarts of verpleegkundig specialist.
Het filmpje Wie is uw hoofdbehandelaar? geeft u meer informatie hierover.
Veilige zorg in het ziekenhuis
In het St. Antonius Ziekenhuis staat veiligheid voorop. Onze medewerkers doen er alles aan om uw bezoek aan het ziekenhuis zo goed mogelijk te laten verlopen. Help ons s.v.p. om goed voor u te zorgen door ons te vertellen:
Lees meer over veilige zorg in het ziekenhuis
- Welke medicijnen u gebruikt.
- Of u allergieën heeft.
- Als u iets niet begrijpt.
- Wat u belangrijk vindt.
- Als u iets ziet wat niet schoon is.
Bereid uw gesprek met uw zorgverlener goed voor. Voor tips: Begin een goed gesprek
Op de website van de Nederlandse Patiëntenfederatie leest u meer tips over hoe u zelf kunt bijdragen aan veilige zorg.
Meer informatie
Film over prostaatkankerzorg in het St. Antonius
De film 'Prostaatkankerzorg in het St. Antonius Ziekenhuis' laat de 4 fases zien die u als patiënt doorloopt bij (verdenking van) prostaatkanker: verwijzing, onderzoek & diagnose, behandeling en nazorg. Het geeft een goed beeld van waar u als patiënt (mogelijk) mee te maken krijgt gedurende het hele zorgproces rondom prostaatkanker. De film is in zijn geheel te bekijken, maar u kunt ook iedere fase afzonderlijk bekijken via het keuzemenu dat u in de film ziet.
Bekijk de film 'Prostaatkankerzorg in het St. Antonius Ziekenhuis'

Samenwerkende ziekenhuizen Midden-Nederland
In de regio Midden-Nederland wordt tussen de ziekenhuizen onderling nauw samengewerkt om de kwaliteit van de zorg voor mannen met (verdenking op) prostaatkanker zo optimaal mogelijk te maken.