Welke onderzoeken doet Medische Microbiologie & Immunologie?

Infectieziekten

Infectieziekten worden veroorzaakt door micro-organismen: bacteriën, virussen, gisten, schimmels en parasieten. In een microbiologisch laboratorium worden verschillende methoden gebruikt om deze ziekteverwekkers, of een reactie daarop, aan te tonen.

Bacteriologie

Diagnostiek naar bacteriële infecties gebeurt grotendeels door het kweken van lichaamsmateriaal, zoals urine, bloed of pus. De materialen worden op verschillende media ingezet waarop bacteriën goed kunnen groeien. De gekweekte bacteriën worden dan verder geanalyseerd om de soort en de gevoeligheid voor antibiotica te bepalen. Het laboratorium in het St Antonius maakt gebruik van moderne en deels geautomatiseerde technieken en zorgt daardoor voor snelle en betrouwbare diagnostiek.

Virologie

Infectieserologie en moleculaire technieken (zie hieronder) zijn de meest gebruikte manieren om virale infecties aan te tonen. Het laboratorium in het St Antonius biedt een zeer compleet pakket van verrichtingen aan.

Mycologie en parasitologie

Onderzoek naar infecties door gisten en schimmels (mycologische diagnostiek) gebeurt grotendeels door middel van een kweek. Voor het aantonen van parasitaire infecties worden zowel moleculaire technieken, microscopie als serologische bepalingen gebruikt.

Infectieserologie

Infectieserologische diagnostiek maakt gebruik van de reactie van de gastheer op een infectie. De aanwezigheid van specifieke antistoffen tegen een ziekteverwekker in het bloed  kan een infectie bevestigen. Het type antistoffen en veranderingen van de concentratie van de antistoffen in tijd, kunnen inzicht geven in het beloop van een infectie (acuut of in het verleden doorgemaakt).

Moleculaire technieken

Met moleculaire technieken kunnen ziekteverwekkers worden gevonden die met andere technieken moeilijk aantoonbaar zijn. Door een speciale techniek, de Polymerase Chain Reaction (PCR), kan het erfelijke materiaal (DNA of RNA) van micro-organismen worden aangetoond in patiëntenmateriaal. Een voordeel van moleculaire diagnostiek is de snelheid. De uitslagen zijn meestal binnen een dag, of soms zelfs binnen een paar uur bekend.

Immunologie

Ziekten van het immuunsysteem kunnen worden onderverdeeld in auto-immuunziekten, auto-inflammatoire zieketen, primaire en verkregen immuundeficiënties, en lymfoproliferatieve ziekten.  Bij auto-immuunziekten is het vermogen van het immuunsysteem om onderscheid te maken tussen lichaamsvreemd en lichaamseigen verstoord. Dit leidt tot ontstekingsreacties tegen lichaamseigen cellen of weefsels en schade aan één of meerdere organen. Kortdurende ernstige koorts-episodes zijn een belangrijk kenmerk bij auto-inflammatoire ziekten. Bij immuundeficiënties functioneert het immuunsysteem onvoldoende, hetgeen vaak wordt gekenmerkt door het herhaald optreden van ernstige infecties. Bij lymfoproliferatieve ziekten is vaak één celtype van lymfoïde oorsprong ontspoord. In de diagnostiek  wordt onderscheid gemaakt tussen lymfomen, acute en chronische leukemieën.

De diagnostiek van auto-immuunziekten richt zich meestal op het aantonen van zogenoemde auto-antistoffen in bloed. Bij auto-inflammatoire ziekten zijn afwijkende parameters te meten in bloed; de diagnosestelling vereist genetisch onderzoek voor bevestiging. Voor de diagnostiek van immuundeficiënties en lymfoproliferatieve ziekten bestaan veel verschillende mogelijkheden en technieken. Het immunologische laboratorium in het St. Antoniusziekenhuis biedt een zeer uitgebreid pakket van deze bepalingen aan.