TAAA-operatie

De chirurg maakt een snede vanaf uw rug naar uw ribbenboog (de plaats aan de voorzijde van uw lichaam waar de ribben samenkomen) en uiteindelijk naar uw navel. De chirurg maakt deze snede om goed te kunnen kijken naar het verwijde deel van de aorta.

Tijdens de operatie prikt de arts in uw linkerlies en legt een slangetje in het bloedvat dat daar zit. Uw bloedsomloop wordt op die manier ‘omgeleid’ en ondersteund, waardoor uw hart en longen het tijdens de operatie minder zwaar hebben. Dit vermindert de kans op schade aan het ruggenmerg. Na de operatie heeft u dus een kleine wond in uw linkerlies.

Tijdens de operatie koelt uw lichaam af (diepe koeling) tot een temperatuur van ongeveer 18 tot 20 graden Celsius. Dit helpt ook de kans op schade aan weefsels te verkleinen.

Plaatsing van kunststof aortagedeelte

De chirurg vervangt nu het verwijde deel van de aorta door een kunstaorta. Aftakkingen van de aorta worden in dit nieuwe kunststof deel ingehecht. Deze aftakkingen zorgen ervoor dat het ruggenmerg en andere belangrijke organen in de buik, bloed krijgen.

Niet alle bloedvaten naar het ruggenmerg kunnen wordt ingehecht. Daarom houdt de chirurg tijdens de hele operatie goed in de gaten hoe uw ruggenmerg het doet. Er moet genoeg bloed naar het ruggenmerg gaan, anders kan er schade ontstaan (zie ook ‘Mogelijke complicaties’). De chirurg verwijdert het ‘oude’ gedeelte van de aorta niet, maar trekt deze over het nieuwe kunststof gedeelte heen. Zo wordt de vernieuwde aorta goed afgedekt.

Aan het eind van de ingreep sluit de hart-longchirurg de wond. De operatie duurt meestal zo’n 6 tot 7 uur.

De operatie begint ‘s morgens om 08.00 uur en duurt meestal tot het einde van de middag. Uw naasten (partner, familie) worden om 16.00 uur verwacht in de wachtruimte van de Intensive Care. Het is de bedoeling dat er niet meer dan 2 familieleden en/of naasten naar het ziekenhuis komen op de dag van de operatie. Daar worden zij door 1 van de familiebegeleiders van het ziekenhuis opgevangen. De familiebegeleider biedt een luisterend oor en geeft de noodzakelijke praktische informatie.

Kort na afloop van de operatie hebben uw naasten een gesprek met de hart-longchirurg. Hierna brengt de familiebegeleider hen naar de Intensive Care Unit (ICU), waar zij bij u langs komen. U zult hier niet veel van merken, omdat u dan nog slaapt.

Logeermogelijkheden

Uw naasten kunnen de eerste dagen na de operatie in bepaalde gevallen in logeerkamers in het ziekenhuis verblijven. De mogelijkheden zijn helaas beperkt en gelden alleen in dringende gevallen. Het is niet mogelijk vooraf te reserveren. Hier vindt u meer informatie over logeren in het ziekenhuis.

Beademing

Tijdens de operatie heeft de arts een buisje in uw keel gedaan dat doorloopt tot in de luchtpijp (de tube, spreek uit: ‘tjoeb’). Deze tube wordt aangesloten op de beademingsmachine. Iedere in- en uitademing gaat via de machine.

De tube in uw keel is lastig. Om dit ongemak zoveel mogelijk tegen te gaan, krijgt u slaapmedicijnen. Tijdens tenminste de eerste 24 uren houden wij u met medicijnen in slaap en ligt u aan de beademing. Daarna worden de slaapmedicijnen verminderd en kunt u weer zelf gaan ademen. Eerst gaat dit nog met hulp van de beademingsmachine, maar later kunt u dit op eigen kracht weer doen.

Als uw situatie het toelaat, gaat de tube er de tweede of derde dag na de operatie uit. Omdat de tube tussen uw stembanden doorloopt, kunt u niet praten zolang u aan de beademing ligt. Persoonlijk contact met uw naasten is dan moeilijk en u kunt alleen maar met artsen en verpleegkundigen ‘praten’ door ja-knikken en nee-schudden.

U kunt ook niet goed zelf slijm ophoesten. De verpleegkundige zuigt het slijm met een slangetje uit uw longen, meerdere malen per dag. Na verwijdering van de tube komt de fysiotherapeut bij u langs om te controleren of u genoeg diep kunt doorzuchten. Als er slijm in uw longen zit, helpt hij/zij u met het ophoesten daarvan.

Thoraxdrainage

Tijdens de operatie legt de chirurg 1 tot 2 slangen (drains) in uw borstholte (thorax), voor de afvoer van een teveel aan wondvocht. Deze thoraxdrains gaan er meestal de eerste of tweede dag na de operatie uit. Als u te veel bloed verliest, kan een operatie nodig zijn om de lekkage te verhelpen.

ICP-meting

In de hersenen en het ruggenmerg zit vloeistof (hersenvocht). De druk daarvan wordt gemeten met een slangetje (draintje) in de rug. Bij een bepaalde waarde laten de verpleegkundigen van de Intensive Care het te veel hersenvocht aflopen om de doorbloeding van het ruggenmerg te verbeteren. Dit vermindert de kans op hersen- en rugbeschadigingen. Dit slangetje blijft maximaal 72 uur in de rug zitten.

Lichaamstemperatuur

Omdat uw lichaam tijdens de operatie is afgekoeld, houden wij uw temperatuur in de gaten. Met een warmtedeken wordt u langzaam opgewarmd. Uw huid ziet nog bleek en roze van het ontsmettingsmiddel.

Voeding

De eerste 2 dagen na de operatie krijgt u niets te eten of te drinken. U krijgt uw vocht en voedingsstoffen dan via het infuus. Na 2 dagen kunt u voorzichtig kleine beetjes water gaan drinken (als u van de beademingsmachine af bent). Zodra uw maag en darmen weer goed op gang komen, mag u heldere dranken gaan drinken en daarna vloeibaar eten. Het is normaal dat u na de operatie weinig eetlust en energie heeft. Toch is het belangrijk dat u probeert goed te eten om niet zwak te worden (zie ook ‘Terug naar de verpleegafdeling’).

Pijnstilling

Na de operatie zult u veel last hebben van de operatiewond en heeft u waarschijnlijk pijnlijke spieren vanwege uw houding op de operatietafel. Daarom krijgt u regelmatig pijnstillende middelen via het infuus. Genoeg pijnstilling is belangrijk voor uw genezing. Als u weinig of geen pijn heeft, voelt u zich beter, beweegt u beter, is uw ademhaling beter en blijft uw bloeddruk beter op peil.

Acute verwardheid (delier)

Het kan zijn dat er na de operatie opeens onrust en verwardheid ontstaat. Dit noemen we ook wel een delier en zien we vaker ontstaan na een operatie. Deze verwardheid is tijdelijk en wordt veroorzaakt door het lichamelijk ziek zijn.

Uit bed

Als u lichamelijk genoeg bent hersteld, zullen wij u helpen om langzaam aan wat in beweging te komen (mobiliseren). Uit bed komen en bewegen vermindert de kans op een aantal complicaties.

Als uw situatie dit toelaat, kunt u (waarschijnlijk) na een dag of 5 weer terug naar de verpleegafdeling. Als alles naar wens gaat, verblijft u tussen de 2 en 4 weken op deze afdeling om verder te herstellen. Het is mogelijk dat u voor verder herstel wordt overgeplaatst naar een ziekenhuis in de regio waar u woont. 

Vooral de eerste dagen na terugkomst op de verpleegafdeling zullen u misschien tegenvallen. U hebt weinig tot geen eetlust, u voelt zich slap en lamlendig en u zult zich vooral na elke kleine inspanning erg moe voelen. Dit komt vooral door uw sterk verminderde conditie. 

De arts komt elke dag bij u langs om uw herstel goed te volgen en medische controles uit te voeren.

De operatiewond

De wond zal de eerste dagen nog pijnlijk zijn. U krijgt hiervoor regelmatig pijnstilling. De wond is gehecht met nietjes. De verpleegkundige verwijdert de helft van deze nietjes rond de tiende dag na de operatie. De andere worden een dag later verwijderd.

Dagelijkse verzorging

Na verloop van enkele dagen zult u weer steeds meer zelf gaan doen, zoals uit bed komen, wassen en aankleden. De verpleegkundigen zullen u hierbij begeleiden en als het nodig is helpen. 

Voeding

Voeding speelt een grote rol bij uw herstel. Het kan gebeuren dat u na de operatie langere tijd een slechte eetlust heeft, waardoor uw gewicht flink kan afnemen. De diëtist komt bij u langs om uw voeding met u te bespreken. Ook als uw eetlust na de operatie goed is en uw gewicht stabiel blijft, is het belangrijk dat u gezonde voeding gebruikt. Informatie over gezonde voeding vindt u in de informatie ‘Een hart voor goede voeding’ die u via de keuken ontvangt.

Fysiotherapie op de afdeling

Op de afdeling zal de fysiotherapeut de controle van de ademhaling voortzetten. Hij helpt u met doorzuchten en eventueel ophoesten van slijm. Vóór de operatie heeft u een ademvolumetrainer gekregen, waarmee u ook na de operatie de inademing oefent. 

De fysiotherapeut besteedt ook aandacht aan het in beweging komen na de operatie (revalideren). U gaat onder begeleiding wandelen; eerst op de kamer en later over de gang van de afdeling. Tenslotte oefent u het traplopen, nog steeds samen met de fysiotherapeut. Hij let steeds op uw polsslag, houding, ademhaling en uithoudingsvermogen. In overleg met de fysiotherapeut mag u ten slotte zelf gaan wandelen.

Deze ziekenhuisopname is voor u en uw naasten misschien een periode van veel vragen, onzekerheden en zorgen over de toekomst. U kunt daar natuurlijk over praten met de verpleegkundige of de arts. Daarnaast kunt u voor steun en begeleiding een beroep doen op de volgende ziekenhuismedewerkers:

Maatschappelijk Werk

Als u daar prijs op stelt, komt 1 van de maatschappelijk werkers van de afdeling bij u langs voor een gesprek. Samen stelt u in dat gesprek vast of u naast de medische begeleiding ook begeleiding wilt bij de emotionele en psychische gevolgen van uw opname. Als u dat wilt, zal de maatschappelijk werker u verder begeleiden, ook als u weer thuis bent. U kunt de verpleegkundige vragen om een gesprek met de maatschappelijk werker. U kunt Maatschappelijk Werk ook zelf bellen.

Geestelijke Verzorging

Wilt u tijdens uw opname contact hebben met een medewerker van de Geestelijke Verzorging voor een gesprek en ondersteuning? Meld dit dan aan de verpleegkundige van de afdeling. Als u thuis bent, kunt u zelf contact opnemen met Geestelijke Verzorging.

Tijdens uw verblijf op de verpleegafdeling krijgt u de informatie 'TAAA-operatie: Adviezen voor thuis'. Ook wordt u verder voorbereid op uw ontslag. U gaat met ontslag wanneer u zich weer helemaal zelf kunt verzorgen en weer kunt traplopen.

Als uw herstel naar wens verloopt, kunt u na 2 tot 4 weken na de operatie met ontslag. U bent dan nog niet helemaal ‘de oude’. Het kan nog een halfjaar tot een jaar duren voordat u helemaal hersteld bent. 

Voordat u naar huis gaat, heeft u een ontslaggesprek met de cardioloog, de assistent hart-longchirurg of de verpleegkundig specialist/physician assistant die u vanaf de operatie gevolgd heeft. 

U krijgt de volgende papieren mee naar huis:

• een brief voor uw huisarts en een kopie voor uzelf;
• een recept voor medicijnen voor 4 weken;
• een brief voor de trombosedienst (met een afspraak wanneer ze u thuis komen prikken);
• als u bij het St. Antonius Ziekenhuis onder behandeling blijft, krijgt u een poli-afspraak voor over 3 weken bij de cardioloog. Als u onder controle bent bij een ander ziekenhuis, dan moet u de afspraak met de verwijzend specialist daar zelf maken;
• een poli-afspraak voor over 3 maanden bij de hart-longchirurg die u geopereerd heeft en (daar voor) een CT-scan van uw aorta.

Iedere operatie brengt bepaalde risico’s met zich mee. De kans op complicaties hangt onder andere af van uw algehele conditie voor de operatie. Daarom wordt u voor de operatie uitgebreid onderzocht en worden er, als dat nodig is, voorzorgsmaatregelen getroffen.

Complicaties die na operaties kunnen voorkomen, zijn:

• wondinfectie (ontsteking van de wond);
• trombose (bloedstolsels);
• longembolie (een bloedstolsel in de longen);
• bloedingen;
• beschadigingen van de zenuwen (uitval ledematen, dwarsleasie);
• longontsteking (komt na een operatie vaker voor dan normaal);
• blaasontsteking.

Deze complicaties komen slechts af en toe voor. Ze kunnen meestal goed worden behandeld.

Tijdens de TAAA-operatie kan (door niet genoeg bloedtoevoer) schade aan het ruggenmerg ontstaan. Dit kan zorgen voor een dwarslaesie. Dit is een blijvende verlamming van het onderlichaam. Deze complicatie komt tegenwoordig niet zo vaak meer voor.

Tot aan de eerste controle-afspraak bij de eigen cardioloog (maximaal 3 weken na ontslag) kunt u voor vragen en/of problemen altijd contact opnemen met de Hart-longchirurgie van het St. Antonius Ziekenhuis.

• Tijdens kantooruren (8:00 tot 16:30 uur) kan dit via T 088 320 11 23.
• Buiten kantooruren en in het weekend kunt u contact opnemen met de dienstdoende arts via T 088 320 30 00.

Neem contact op als:

• Uw temperatuur (na 2 keer gemeten) boven de 38,5 graden Celsius is;
• Uw gewicht is toegenomen met 1 kilo of meer in 2 dagen;
• U rode, gezwollen of toenemend pijnlijke wonden heeft of er vocht uit de wond komt.
• u een algemeen gevoel van ziekte of achteruitgang voelt.