Dotterbehandeling (pci)

Katheter

De arts prikt in uw lies of pols en schuift een katheter (lang, dun buisje) via de slagader op naar het hart. De meeste mensen ervaren dit niet als pijnlijk. De plek waar de arts prikt en de katheter naar binnen schuift wordt van tevoren verdoofd.

Contrastvloeistof en foto's

Na het inspuiten van contrastvloeistof wordt met behulp van röntgenapparatuur zichtbaar hoe deze vloeistof door de kransslagaders stroomt en waar de eventuele vernauwingen zitten. Dat geeft soms een warm gevoel. Door de contrastvloeistof worden de kransslagaders en de eventuele vernauwingen zichtbaar op het beeldscherm en kunnen er opnames gemaakt worden. Hierop is te zien op welke plaats of plaatsen de kransslagader is vernauwd. Voor de kwaliteit van de opnames is het van belang dat u stil ligt.

Ballonnetje

Als de plaats van de vernauwing is bepaald, brengt de arts de katheter naar die plek en blaast het ballonnetje op dat in de katheter zit. De vernauwde ader wordt daardoor wijder gemaakt, zodat het bloed op die plek weer genoeg ruimte heeft om te stromen.

Stent

Als het resultaat onvoldoende is, wordt er via de katheter een stent op de vernauwde plek in de kransslagader geplaatst. Een stent is een kokertje van gevlochten metaal. Het verstevigt de ader en zorgt ervoor dat deze niet meer terug kan veren. De stent is ongeveer 2 centimeter lang, heeft een doorsnee van een paar millimeter en blijft definitief in de kransslagader zitten. Dit voorkomt een nieuwe vernauwing van de kransslagader.

Tijdens het dotteren worden uw bloeddruk en hartslag continu in de gaten gehouden.

Pijn op de borst? Zeg het!

Als u pijn op de borst krijgt gedurende de ingreep, zegt u dit dan tegen de cardioloog die u dottert. U krijgt dan iets tegen de pijn. Gedurende de behandeling bent u bij kennis en kunt u gewoon met de arts of de verpleegkundige praten.

Verwijderen katheter

Na de behandeling wordt de katheter verwijderd.

• Indien u de behandeling heeft ondergaan via de pols, wordt de prikplek dichtgedrukt met een strak bandje met een lucht kussentje
• Heeft u de behandeling ondergaan via de lies, dan krijgt u vaak een angioseal op de plaats van de insteekopening. Dit is een soort plugje dat de opening waar de katheter is ingebracht in uw liesslagader afsluit. De angioseal lost binnen 3 maanden (90 dagen) vanzelf op. Het aanbrengen van de angioseal kan even pijn doen.

De ingreep duurt 1 tot anderhalf uur.

Ter observatie gaat u na de behandeling naar de afdeling.

Controles

Indien nodig, maakt de verpleegkundige na de behandeling een hartfilmpje. Ook controleert hij of zij regelmatig uw bloeddruk, hartslag en de wond in uw lies of pols.

Bedrust

• Bent u via de pols behandeld, dan hoeft u geen bedrust te houden.
• Bent u via de lies behandeld, dan houdt u 4 tot 6 uur bedrust.

Eten en drinken

U mag na de behandeling eten en drinken. Het is goed om veel te drinken: u plast de contrastvloeistof dan sneller uit.

Wanneer naar huis

Na de dotterbehandeling (pci) zijn er 2 mogelijkheden:

• U verblijft 4 tot 6 uur op de dagbehandeling Cardiologie (M-VIC).
• U verblijft een nachtje in het ziekenhuis op de verpleegafdeling Cardiologie (Shortstay).

In de uitnodigingsbrief staat wanneer we verwachten dat u naar huis gaat. Uiteindelijk beslist uw arts of verpleegkundig specialist na de ingreep of u dezelfde dag naar huis mag of nog een nachtje in het ziekenhuis moet blijven.

De eerste 3 dagen na uw ontslag moet u rustig aan doen om te voorkomen dat het wondje in uw lies of pols gaat bloeden. Dit betekent:

Na ingreep via de lies

• Zo min mogelijk lopen en staan.
• Zo min mogelijk traplopen. Als u toch trap moet lopen, zet dan eerst het goede been neer en trek vervolgens het aangeprikte been bij.
• Niet zelf autorijden of fietsen.
• Geen zware voorwerpen tillen.
• U kunt wel weer douchen maar u mag 3 dagen geen bad nemen.
• Na 3 dagen gaat u weer door met uw normale levensstijl.

Na ingreep via de pols

• U mag uw arm de eerste 24 uur niet gebruiken en moet daarna nog 2 dagen uw arm ontzien. Vindt u dit lastig, dan kunt u de eerste 24 uur gebruik maken van een mitella.
• Til geen zware dingen.
• Maak niet teveel bewegingen met uw arm.
• De eerste 3 dagen mag u niet autorijden of fietsen.
• Vermijd de eerste 2 tot 3 dagen ook: handen schudden, huishoudelijk werk en steunen op de pols.
• U kunt wel weer douchen maar u mag 3 dagen geen bad nemen.
• Na 3 dagen gaat u weer door met uw normale levensstijl.

Dagelijkse activiteiten

Uw dagelijkse activiteiten kunt u meestal op de derde dag na de ingreep weer oppakken. Stel sporten en zware lichamelijk inspanning uit tot 1 week na de ingreep.

Seks

Vanaf de derde dag kunt u veilig vrijen. Dit geeft geen extra belasting voor het hart.

De arts of verpleegkundig specialist schrijft u medicijnen voor die uw bloed verdunnen. Waarschijnlijk ben u hier voor de behandeling al mee gestart. Bij een stent geldt dat de wand van het bloedvat in de loop van een jaar weer over de stent heen groeit. Tot die tijd heeft de stent de neiging om te stollen. Deze medicijnen zorgen ervoor dat er geen bloedstolsel in de stent ontstaat. De cardioloog bepaalt wanneer u kunt stoppen met uw medicatie.

Let op: Het is belangrijk dat u deze medicijnen blijft gebruiken, ook als u zich weer beter voelt.

6 weken na uw ontslag uit het ziekenhuis wordt u voor controle verwacht bij uw arts. Eventueel vinden er dan aanvullende onderzoeken plaats.

Aan een dotterbehandeling (pci) kleven risico’s. De beslissing om te dotteren wordt daarom altijd weloverwogen genomen door uw behandelend arts en u.

Complicaties die kunnen optreden rond de ingreep zijn:

• De stent kan een zijtak van de kransslagader vernauwen of afsluiten. 
• Bloeding op de aanprikplaats (dit gebeurt bij 5 op de 100 patiënten)
• Hartinfarct (dit gebeurt bij 1 op de 100 patiënten)
• Beroerte (dit gebeurt bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
• Beschadiging van de slagader/ader waar de katheter werd ingebracht. Soms is het nodig dat de vaatchirurg dit met een operatie repareert (dit gebeurt bij 1 tot 2 op de 100 patiënten)
• Hartritmestoornissen tijdens de ingreep (dit gebeurt bij 1 op de 100 patiënten)
  Allergische reactie op de contrastvloeistof en nierfunctiestoornissen (dit gebeurt bij 1 op de 100 patiënten)
• Heel soms dreigt er als gevolg van de dotterbehandeling (pci) een hartinfarct te ontstaan en is het nodig om direct een bypassoperatie te verrichten. Het is goed om te weten dat in het St. Antonius Ziekenhuis altijd hartchirurgen aanwezig zijn die, als het nodig is, zonder tijdverlies kunnen ingrijpen.

Complicaties die kunnen optreden in het eerste jaar na de dotterbehandeling (pci):

• Het gedotterde bloedvat kan opnieuw vernauwd raken. Dit noemen we een in-stent stenose. Dit wordt veroorzaakt door littekenweefsel in de stent. U merkt dat door opnieuw optreden van pijn op de borst. (dit gebeurt bij 5 op de 100 patiënten). Tegenwoordig is dit zeldzaam, maar ook meestal goed te behandelen met een tweede dotterbehandeling (pci).
• Acute afsluiting van de geplaatste stent door een bloedstolsel. Daardoor dreigt een hartinfarct te ontstaan. Dit is een ernstige complicatie, die meestal veroorzaakt wordt door het niet goed innemen van de bloedverdunners na de ingreep. Het is daarom van groot belang dat u als gedotterde patiënt uw bloedverdunners dagelijks volgens voorschrift inneemt!

Deze complicaties treden zelden op en zijn bovendien afhankelijk van de lichamelijke gesteldheid en leeftijd van de patiënt.

Uw lies of pols kan wat dik en blauw zijn. Daarover hoeft u zich geen zorgen te maken. Ook kunnen er een paar druppels bloed lekken uit de plek waar u bent geprikt. Ook dit is onschuldig.

Bel onmiddellijk 112 als:

• Er bloed uit de wond pompt of golft. Dat betekent dat u een slagaderlijke bloeding heeft. Raak niet in paniek, maar druk met uw vingers de slagader dicht of laat dit doen door iemand die bij u in de buurt is.
• U plotseling een grote, blauwe zwelling in uw pols of lies krijgt.
• U plotseling erge pijn krijgt in uw lies of pols.

• Heeft u na ontslag andere vragen over uw ingreep? Neem dan de eerste 72 uur tussen 08.30 en 11.00 uur en 14.00 en 18.00 uur contact op met de dagverpleegafdeling Cardiologie (M-VIC) via T 088 320 09 14.