IVF met agonist

Hieronder ziet u in een schema wat u moet doen en wanneer u welk medicijn gebruikt: Decapeptyl®, Puregon® of Menopur® en Pregnyl®, een hormooninjectie dat de eisprong opwekt en ervoor zorgt dat de eicellen verder uitrijpen en los komen te liggen in de follikels.

Controles tijdens de stimulatiefase

De rijping van de eiblaasjes kan op 2 manieren gevolgd worden:

• Tijdens de rijping van de eicellen worden de follikels groter. Dat is zichtbaar op een echo. De eerste echocontrole is meestal op de 7e of 8e stimulatiedag.
• De follikels produceren een hormoon, oestradiol of E2 genoemd. Dit oestradiol kunnen we in het bloed meten.

De controles bestaan altijd uit echo-onderzoek, zo nodig gecombineerd met bloedonderzoek. Gemiddeld zijn er 2 tot 4 controles nodig. Aan de hand van het onderzoek stellen we het juiste tijdstip voor de follikelpunctie vast.

Als de follikels groot genoeg zijn, wordt de eicelpunctie afgesproken. Daarbij zuigen we met een naald de rijpe eicellen op.

De eisprong wordt 36 uur voor de punctie opgewekt met 2 ampullen Pregnyl®. Deze laatste hormooninjectie zorgt dat de eicellen verder uitrijpen en los komen te liggen in de follikels. Het tijdstip van deze injectie wordt bepaald zodra het tijdstip van de eicelpunctie bekend is.

Bestaat er bij u nog een kans op een spontane zwangerschap? Dan raden wij u aan vanaf het begin van menstruatie 1 condooms te gebruiken. Ga hiermee door tot 1 week na de punctie.

De follikelpunctie vindt plaats in het UMC in Utrecht. Op de dag van de punctie komt u samen met uw partner op de afgesproken tijd naar Receptie 38 in het UMCU. We raden u aan om 2 uur voor de punctie paracetamol en Naproxen in te nemen.

Voor de punctie worden steriele doeken over u heen gelegd. Daarna wordt een speculum (eendenbek of spreider) in de vagina gebracht en wordt de vagina gereinigd. U krijgt nu 2 injecties in de vagina voor plaatselijke verdoving. Over het algemeen is de combinatie van de 2 pijnstillers en deze plaatselijke verdoving voldoende om de punctie goed mogelijk te maken. Als het nodig is, kunt u om extra pijnstilling of een rustgevend middel vragen.

Na de verdoving wordt het speculum verwijderd. De eierstokken worden met de echo opgezocht. Daarna worden ze met een naald aangeprikt en wordt het vocht in de follikels opgezogen. Vaak komen de eicellen met de opgezogen vloeistof mee naar buiten, maar niet altijd. Het aantal opgezogen eicellen is dus meestal lager dan het aantal aangeprikte follikels.

De vloeistof wordt microscopisch onderzocht en de gevonden eicellen worden overgebracht in een schaaltje met een speciale vloeistof. Daarna kan de werkelijke ‘reageerbuisbevruchting’ plaatsvinden.

Na de punctie wordt het speculum soms nogmaals ingebracht om te kijken of de prikgaatjes nog bloeden. Alles bij elkaar duurt de punctie, inclusief de voorbereidingstijd, ongeveer 30 minuten.

Na de punctie

Na de punctie wordt u naar de uitrustkamer gebracht. Hier blijft u nog 1 uur, zodat u kunt herstellen van de punctie en de verpleegkundige u in de gaten kan houden. Wij adviseren u de dag van de punctie verder rust te houden. Ook in de dagen erna is het verstandig niet te veel lichamelijke activiteiten te ondernemen.

Meestal treedt er wat napijn op. U mag daarvoor paracetamol nemen. Een warme kruik op de buik wordt ook vaak als aangenaam ervaren.

De arts die de punctie doet, vertelt u na de punctie hoeveel eicellen er uit de eierstok zijn gehaald.

Op de dag van de punctie start u ’s avonds met Utrogestan®. Dit zijn capsules waarvan u er 3 x per dag 2 vaginaal in moet brengen. U gebruikt deze capsules gedurende 12 dagen. Dit middel zorgt dat het baarmoederslijmvlies extra ondersteund wordt.

Vlak voor of vlak na de punctie moet uw partner door middel van masturbatie zaad produceren. Dit gebeurt bij voorkeur in het UMCU in een speciaal daarvoor bedoelde kamer. Voordat de zaadlozing op gang gebracht wordt, moet de penis zonder zeep gewassen worden en daarna afgedroogd.

Uw partner ontvangt van een van de medewerkers in het UMCU twee bekertjes met schroefdop, gemerkt ‘1’ en ‘2’. De eerste 2 stoten van de zaadlozing worden in beker ‘1’ opgevangen, de rest in beker ‘2’. Uw partner geeft beide bekertjes daarna af op het IVF-laboratorium (Receptie 39).

Een goede zaadkwaliteit

Om een goede zaadkwaliteit te krijgen, is het niet nodig om vóór de zaadproductie een onthoudingsperiode in acht te nemen. We raden u aan om in de week voor de punctie nog minimaal 1x een zaadlozing te laten plaatsvinden.

Heeft u in de 3 maanden vóór de verwachte punctiedatum griep of een flinke koorts gehad? Dan kan de zaadkwaliteit verminderd zijn. Meld dit aan de fertiliteitarts. Het kan soms nodig zijn om de zaadkwaliteit voor aanvang van de IVF-behandeling nog eens na te kijken.

In de loop van de middag worden de zaadcellen en de eicel(len) met elkaar in contact gebracht. In de dagen daarna wordt microscopisch onderzocht of de bevruchting tot stand is gekomen en of de bevruchte eicellen zich tot embryo’s ontwikkelen.

Op de dag van de punctie spreken we met u af wanneer u gebeld wordt over eventuele terugplaatsing. U hoort dan of er eicellen bevrucht zijn en zo ja, wanneer de bevruchte eicellen (embryo’s) in de baarmoeder worden geplaatst. Meestal gebeurt de terugplaatsing op de 3e dag na de punctie.

Op het afgesproken tijdstip neemt u plaats in de wachtruimte bij Receptie 38 in het UMCU. Het terugplaatsen van de embryo’s is meestal pijnloos. Eerst krijgt u een speculum ingebracht en maken we voorzichtig de baarmoedermond schoon. Dan wordt een dun slangetje, met daarin het embryo of de embryo’s, de baarmoeder ingeschoven.

Direct na het terugplaatsen kijkt de analist het slangetje na om te zien of alle embryo’s uit het slangetje zijn.

Hoeveel embyro's worden teruggeplaatst?

Een meerlingzwangerschap heeft risico’s voor moeder en kinderen. Daar houden we rekening mee bij het terugplaatsen van de embryo’s. Het beleid op dit punt is als volgt.

Bij vrouwen onder de 36 jaar:

• De eerste en tweede behandelcyclus: 1 embryo.
• De derde en volgende behandelcyclus: 1 of 2 embryo’s.

Bij vrouwen van 36 jaar en ouder:

• 1 of 2 embryo’s, afhankelijk van de kwaliteit.

Bij welke klachten contact opnemen?

Veel vrouwen hebben in deze periode last van een opgezette en wat gevoelige buik en gespannen borsten. U kunt eventuele klachten van een overstimulatie verwachten, zoals een opgezette buik, misselijkheid, kortademigheid en gewichtstoename. Neemt u in dat geval (telefonisch) contact met ons op. Neem ook contact met ons op als u in deze periode koorts krijgt.

Wel of niet zwanger?

• Als u de 18e dag na de punctie nog niet ongesteld bent geworden, kunt u zelf thuis een zwangerschapstest doen en de uitslag telefonisch doorgeven.
• Als u wel gaat menstrueren, is de behandeling mislukt. U geeft dit telefonisch door en u krijgt een afspraak bij de fertiliteitarts voor een nagesprek. Ook als u eventueel besluit van verdere behandeling af te zien, is een afsluitend gesprek belangrijk.

Houd er rekening mee dat de cyclus ná een mislukte IVF-behandeling langer kan zijn dan u gewend bent. De menstruatie die optreedt na een mislukte behandeling kan heftiger verlopen dan u gewend bent.

Het kan gebeuren dat er zich meer embryo’s hebben ontwikkeld dan nodig zijn voor terugplaatsing. Deze ‘restembryo’s’ zijn soms geschikt om in te vriezen om later alsnog terug te plaatsen. Ze moeten dan wel aan heel strenge voorwaarden voldoen.

Na het ontdooien van de ingevroren embryo’s kan blijken dat ze toch niet levensvatbaar zijn. Maar als de ontdooide embryo’s van goede kwaliteit zijn, is er een redelijke kans op zwangerschap als ze teruggeplaatst worden in een natuurlijke cyclus, zonder stimulatie en punctie.

Tijdens het voorbereidingsgesprek hebben we met u gesproken over het al dan niet invriezen van ‘restembryo’s’. Als u voor invriezen kiest, moet u 2 contracten ondertekenen die u op de dag van de eerste IVF-punctie in het UMCU afgeeft.

Van ingevroren embryo’s worden er maximaal 2 teruggeplaatst, onafhankelijk van uw leeftijd. Voordat er eventueel een nieuwe IVF-behandeling wordt gestart, worden éérst eventuele ingevroren embryo’s teruggeplaatst.

Heeft u vragen, dan kunt u contact leggen:

• Tijdens kantooruren met het Vruchtbaarheidscentrum via T 088 320 6250.
• In het weekend is het Vruchtbaarheidscentrum ook bereikbaar voor dringende vragen tussen 10.00 en 11.30 uur.
• Buiten kantooruren kunt u contact leggen met de Spoedeisende Hulp en vragen naar de dienstdoende gynaecoloog.