Bekkenpijn tijdens de zwangerschap

Wat is bekkenpijn en bekkeninstabiliteit?

Er zijn drie benamingen voor deze klachten in omloop, die nogal eens door elkaar gebruikt worden: bekkenpijn, bekkeninstabiliteit en symfysiolyse.

Symfysiolyse betekent letterlijk het oplossen (lyse) van de verbinding (symfyse) tussen de twee schaambeenderen. In werkelijkheid lost deze verbinding niet echt op, maar wordt zij weker en rekbaarder. De term symfysiolyse is eigenlijk alleen van toepassing bij een extreem losse verbinding tussen de twee schaambeenderen. Echte symfysiolyse komt zeer zelden voor.

Bekkenpijn wordt veroorzaakt door instabiliteit van het bekken. Naarmate het bekken instabieler is kunnen de pijnklachten en de functiebeperking ernstiger zijn.

Wat is de oorzaak van de klachten?

Het proces van verweking van de verbindingen tussen de bekkenbeenderen gebeurt onder invloed van zwangerschapshormonen. Meestal begint dit proces pas rond de twintigste zwangerschapsweek. Naast het elastischer worden van de verbindingen verandert er nog meer:

• de baarmoeder groeit, wat een toenemende belasting geeft;
• je lichaamshouding verandert in de loop van de zwangerschap doordat de buik meer naar voren komt;
• ook de stand van de rug en het bekken verandert. Hierdoor wordt er als het ware meer vanaf de zijkanten aan de symfyse getrokken. Een verkeerde houding of overbelasting kan dit proces versterken.

Belasting en belastbaarheid

Vaak is er een verstoring in de balans tussen belasting en belastbaarheid. Waarom de ene vrouw pijn heeft en de andere niet, valt moeilijk te zeggen. Mogelijk hebben vrouwen die van nature soepele banden hebben, meer kans op pijnklachten door bekkeninstabiliteit.

Laatste jaren toename van bekkenpijn

Het valt op dat vrouwen de laatste jaren veel vaker last van bekkenpijn lijken te hebben dan een aantal jaren geleden. Mogelijk komt dit ook doordat aan de zwangere vrouw tegenwoordig hogere eisen gesteld worden: door de maatschappij, maar ook door haarzelf. Hierdoor kan zowel de lichamelijke als geestelijke belasting toenemen. Ook kan het zijn dat klachten over bekkenpijn of -instabiliteit vroeger aangeduid werden als bandenpijn of lage rugpijn, en dat er minder aandacht aan besteed werd.

• Pijn middenvoor in het bekken (op of rond het schaambeen). Deze pijn kan uitstralen langs de binnenkant van het bovenbeen, naar de lies of de schede.
• Pijn links en/of rechts onder in de rug ter hoogte van de twee kuiltjes. Deze pijn kan uitstralen over de hele bil, naar de lies, de achterzijde van het bovenbeen en soms ook het onderbeen.
• Pijn rond de stuit (het laagste punt midden onder in de rug). De pijn neemt vaak toe bij vermoeidheid en bij bepaalde bewegingen zoals bukken, draaien in de rug, omdraaien in bed, fietsen op een hobbelige weg, hardlopen of andere schokkerige bewegingen.
• Startpijn: pijn bij het starten van een beweging zoals opstaan uit een stoel.
• Het gevaar bestaat dat alle ongemakken die een zwangere heeft, worden toegeschreven aan bekkenpijn of -instabiliteit. Pijn die alleen in de onderbuik zit of aan de zijkant van de heupen heeft meestal een andere oorzaak. Dit is geen bekkenpijn of -instabiliteit. Pijn in de onderbuik aan de zijkanten van de baarmoeder kan ontstaan door het groeien van de baarmoeder; dit wordt ook wel bandenpijn genoemd.

Pijn en vermoeidheid gaan bij bekkenklachten meestal hand in hand.

De vermoeidheid ontstaat het snelst als je op een plek blijft staan of als je slentert. Stevig doorlopen geeft vaak minder klachten. Verder is fietsen vaak beter vol te houden dan wandelen. Dit geldt niet voor iedereen; de ernst van de klachten speelt hierbij een rol.

Langdurig in dezelfde positie zitten of liggen kan onplezierig zijn.

Na een vermoeiende dag heeft iedereen wel eens een dagje nodig om weer de oude te worden. Je gaat een keer vroeg naar bed en dat is het dan. Bij vrouwen met klachten van bekkeninstabiliteit ligt dat veel extremer: een uurtje winkelen is soms al voldoende om de volgende dag meer pijn en vermoeidheid te hebben dan gewoonlijk.

Er bestaat geen medicijn tegen bekkenpijn. Maar door goede balans tussen belasting en belastbaarheid, kunnen de klachten verminderen.

• wat kun je zelf aan de klachten doen?
• algemene adviezen
• speciale maatregelen
• voorbereiden op de bevalling

Bij St. Antonius Geboortezorg bieden we alle zorg rondom zwangerschap en geboorte. Onze specialisten en verpleegkundigen staan 24 uur per dag klaar om jou, je kindje en je partner de beste zorg te kunnen bieden. Bij St. Antonius Geboortezorg werken gynaecologen en verloskundigen zeer nauw samen. We werken vanuit de overtuiging dat iedere zwangere vrouw en haar partner centraal staan in een heel bijzondere fase van hun leven waar wij als zorgprofessionals graag een bijdrage aan leveren: zorgzaam, met plezier en zo persoonlijk mogelijk. Wij werken met passie en warmte en willen je graag net dat beetje meer geven. Elke familie en gezin is uniek. Jullie persoonlijke wensen vinden wij belangrijk. We vormen samen met jullie een hecht team en kijken naar welke zorg op welk moment gewenst is, het beste past en mogelijk is.

Het bekken is samengesteld uit een aantal verschillende botten: aan de rugzijde het heiligbeen (sacrum), aan beide zijkanten een darmbeen (os ilium) en aan de voorzijde onderin de buik de schaambeenderen. Het heiligbeen vormt het onderste deel van de wervelkolom. Aan de achterzijde van de rug is het heiligbeen aan beide kanten verbonden met het darmbeen. De verbinding wordt het sacroiliacale gewricht genoemd, vaak afgekort als S-I-gewricht

Lotgenotencontact, via de Stichting Bekkenbodem Patiënten kun je in contact komen met lotgenoten en ervaringen en tips uitwisselen; www.bekkenbodem.net

Meer informatie vind je ook op de website van De Gynaecoloog