Buikvlieskanker

Het buikvlies (peritoneum) is een dun vlies dat om alle buikorganen zit. Het zorgt ervoor dat de organen op hun plek blijven en beschermd zijn. Tussen de laagjes van het buikvlies zit een beetje vocht. Dit zorgt ervoor dat de organen soepel langs elkaar kunnen bewegen.

Buikvlieskanker (peritonitis carcinomatosis) ontstaat vaak doordat kankercellen door de wand van een buikorgaan heen groeien en in de buikholte komen. Deze cellen worden met het buikvocht meegenomen en hechten zich aan het buikvlies. Daar kunnen ze verder groeien.

Vaak is het niet één grote tumor, maar eerder een verzameling van kleine witte vlekjes ter grootte van een 'speldenknop'. Buikvlieskanker wordt vaak pas laat ontdekt, omdat het moeilijk te zien op radiologisch onderzoek is en moeilijk te voelen is tijdens lichamelijk onderzoek.   

Hoe kankersoorten buiten de buik naar het buikvlies uitzaaien, is nog niet helemaal bekend. Vermoed wordt dat dit gebeurt via het lymfe- of bloedsysteem. 

Met name de grootte van de primaire tumor (de oorspronkelijke plek in het lichaam waar de kanker is ontstaan) verhoogt het risico op buikvlieskanker, vooral als de primaire tumor door de wand van het orgaan heen is gegroeid. 

Er zijn verschillende soorten buikvlieskanker. In het St. Antonius Kankercentrum behandelen we onder andere:

• Uitzaaiingen van darmkanker (dunne darm, dikke darm en blindedarm)
• Pseudomyxoma Peritonei (PMP). Dit is een heel zeldzame vorm van buikvlieskanker, waarbij een tumor voornamelijk uit slijm bestaat.

Wordt de buikvlieskanker tegelijkertijd ontdekt met de primaire tumor, dan lijken de klachten vaak het meest op klachten die de primaire tumor veroorzaakt. Op onze webpagina Darmkanker leest u meer over deze klachten. 

Buikvlieskanker geeft vaak lang geen klachten. Mogelijke klachten zijn:

• Opgezette buik door vochtophoping (ascites)
• Pijnlijke, harde plekken in de buikwand
• Minder eetlust
• Veranderingen in de stoelgang
• Gewichtsverlies
• Overgeven
• Vermoeidheid
• Benauwdheid door druk op de longen

PMP wordt vaak per toeval ontdekt.

Het is moeilijk om buikvlieskanker vroeg te ontdekken. Betrouwbare onderzoeken om buikvlieskanker te ontdekken zijn:

• Een CT-scan van de buik
• Bloedonderzoek (tumormarkers, dit is een eiwit dat in het bloed voorkomt bij kanker).
• Een kijkoperatie (diagnostische laparoscopie).

Buikvlieskanker kan afhankelijk van de primaire kanker en hoe uitgebreid de ziekte is genezend behandeld worden (curatief). In de meeste gevallen is buikvlieskanker niet meer te genezen en kan de ziekte alleen worden geremd (palliatief). Mogelijke behandelingen zijn:

• Cytoreductie (alle kanker weg opereren) en Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie (Hipec, verwarmde chemospoeling in de buik) 
• Systeemtherapie (chemo of immuuntherapie via een infuus)
• Radiotherapie (bestraling)
• Best supportive care (ondersteunende zorg)

Buikvlieskanker is moeilijk te diagnosticeren. Het St. Antonius Kankercentrum is een expertisecentrum met ervaren specialisten. We hebben wekelijks overleg met verschillende specialisten in de regio om de verschillende patiënten casussen te bespreken en van een behandeladvies te voorzien. Naast de regionale voortrekkersrol die het St. Antonius hierin heeft, heeft het ook een supra-regionale (buiten de regio) verwijsfunctie. Hierbij streven we naar de zorg dicht bij huis waar mogelijk en in het St. Antonius als dat nodig is. De onderzoeken en behandelingen worden begeleid door twee verpleegkundig specialisten.

Daarnaast is het St. Antonius actief betrokken bij de landelijke werkgroep buikvlieskanker DPOG (Dutch Peritoneal Oncology Group). Deze multidisciplinaire werkgroep heeft als doel om de behandeling van buikvlieskanker te verbeteren door het uitvoeren van gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek en bij- en nascholing. 

Meer informatie over buikvlieskanker vindt u ook op de websites Kanker.nl en werkgroep Dutch Peritoneal Oncology Group.