Borstonderzoek bij vrouwen met zeer dicht klierweefsel

De dichtheid van uw klierweefsel wordt door de radioloog beschreven als de mammadensiteit (dit betekent ‘borst-dichtheid’). De mammadensiteit wordt onderverdeeld in categorie A, B, C en D. Vrouwen met zeer dicht klierweefsel hebben mammadensiteit D. De dichtheid berust op de verhouding tussen het klierweefsel en het vetweefsel in de borst. Het klierweefsel bestaat uit melkklieren en bindweefsel, en ander woord hiervoor is fibroglandulair weefsel. Deze dichtheid neemt vaak af met het ouder worden, maar sommige vrouwen houden ook op latere leeftijd dicht klierweefsel. 

• Mammadensiteit A: vrijwel volledig opgebouwd uit vetweefsel. 
• Mammadensiteit B: verspreid fibroglandulair weefsel.
• Mammadensiteit C: heterogeen dens fibroglandulair weefsel. 
• Mammadensiteit D: zeer dens fibroglandulair weefsel.

Borstonderzoek

Bij het bevolkingsonderzoek wordt niet standaard bepaald welke dichtheid uw klierweefsel heeft. In de ziekenhuizen wordt dit wel altijd gedaan en benoemt de radioloog de dichtheid in het verslag van uw onderzoek. Heeft u vragen over de dichtheid van uw klierweefsel en heeft u in het verleden een borstonderzoek (mammografie) gehad in het St. Antonius Ziekenhuis? In MijnAntonius staat het radiologisch verslag waarin uw mammadensiteit is vermeld. 

In ons ziekenhuis maken we tijdens een mammografie ook altijd een 3D-scan (een zogeheten tomosynthese) van de borst. Daarnaast maken wij, als daar op basis van het mammogram of de klacht reden toe is, een aanvullende echografie. Zodoende houden onze radiologen in het onderzoek en de beoordeling al rekening met de dichtheid van uw borsten. Als aanvullende diagnostiek nodig is (zoals MRI of contrastmammografie), neemt de radioloog dit op in het behandeltraject.

Bevolkingsonderzoek 

Elke twee tot drie jaar krijgen Nederlandse vrouwen tussen 50 en 75 jaar oud een oproep voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Ze krijgen dan een mammografie om borstkanker vroegtijdig op te kunnen sporen. Bij vrouwen met zeer dicht klierweefsel (mammadensiteit D) kan een tumor lastig zichtbaar zijn op het mammogram. Dit betreft ongeveer 8 % van de vrouwen die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek. Een tumor kan zich bij hen verhullen achter het dichte klierweefsel. 

Daarom wordt onderzocht of het waardevol is om andere onderzoeken toe te voegen aan het bevolkingsonderzoek, zoals MRI en contrastmammografie. Het is goed om te weten dat de meeste tumoren, ook bij dicht klierweefsel, wél worden gevonden op het mammogram.

Wetenschappelijk onderzoek 

In Nederland heeft afgelopen jaren de DENSE-1 studie plaatsgevonden, waarbij MRI voor borstkankerscreening bij zeer dicht klierweefsel werd onderzocht. Bij een MRI-scan van de borst wordt contrastmiddel toegediend via een infuus in de arm. Vervolgens kan de radioloog zien of er een tumor is die door het contrastmiddel aankleurt. Deze studie is nu afgerond. De resultaten waren veelbelovend, maar in de praktijk blijkt het lastig om deze MRI werkelijk aan duizenden vrouwen per jaar aan te bieden. Daar is extra apparatuur, personeel, tijd en geld voor nodig.

In november 2024 start daarom de DENSE-2 studie, die zowel een versnelde MRI als de contrastmammografie onderzoekt. Ons ziekenhuis doet mee aan deze studie voor de groep vrouwen die een contrastmammografie krijgt. Bij een contrastmammografie wordt ook contrastmiddel toegediend via een infuus in arm, zodat de radioloog een tumor kan zien aankleuren. De deelnemers van dit proef-bevolkingsonderzoek worden willekeurig uitgenodigd door Bevolkingsonderzoek Nederland, je kunt je dus níet zelf aanmelden. Dit zorgt ervoor dat het onderzoek wetenschappelijk betrouwbaar is.

De DENSE-2 studie wordt gecoördineerd vanuit het UMC Utrecht. In het St. Antonius Ziekenhuis zijn drie radiologen betrokken bij de studie: J.P. Trap - de Jong, E.J.M. Wolters - van der Ben en F. Bangert.

Kan ik meedoen aan dit onderzoek?

Vrouwen kunnen zich niet zelf aanmelden voor de DENSE-2 studie. Deelname gebeurt op uitnodiging van Bevolkingsonderzoek Nederland en willekeurig, om zo de zuiverheid van het wetenschappelijk onderzoek te waarborgen.

Meer informatie

Heeft u vragen over de DENSE-2 studie? Op de volgende websites vindt u hierover meer informatie:

• Website Dense-2 studie
• Website RIVM
• Website Gezondheidsraad