Decubitus
Doorligwonden
Patiënten die langdurig in dezelfde houding (moeten) liggen of zitten, kunnen last krijgen van doorligwonden (decubitus). Bij patiënten die ernstig ziek zijn, kan dit binnen een aantal uren ontstaan. Een doorligwond is een beschadiging van de huid en/of het weefsel onder de huid.
U herkent een doorligwond aan rode en pijnlijke verkleuringen aan de huid. Als u op de rode plek drukt en deze niet verkleurt, dan is sprake van een doorligwond. Het is belangrijk om de huid in de gaten te houden en zo goed mogelijk te voorkomen dat het erger wordt. In deze periode kan uw huisarts of thuiszorg u goed adviseren.
Als een doorligwond ernstiger is of niet wil genezen, verwijst de huisarts of thuiszorg u door naar het Wondcentrum. Het gaat vaak om complexe doorligwonden, die apart behandeld moet worden.
Op deze pagina snel naar
Meer over oorzaken, risicoplekken en voorkomen van decubitus
Een doorligwond ontstaat door langdurige druk op één plaats. Door de druk worden bloedvaten afgeklemd, waardoor onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen bij de huid en het weefsel onder de huid kunnen komen. Afvalstoffen kunnen zo niet goed afgevoerd worden. Hierdoor ontstaat een beschadiging van het weefsel. Een doorligwond ontstaat op een plaats van een uitstekend bot of waar bot dicht onder de huid zit.
Risicoplekken voor het ontstaan van decubitus:
- De stuit
- Zitknobbels
- Hielen
- Ellebogen
- Schouders
- Heupen
- Het achterhoofd
Risico’s
Er is meer kans op het ontstaan van een doorligwond als u:
- Minder mobiel bent, waardoor u niet regelmatig van houding kunt veranderen (bijvoorbeeld als u bedlegerig bent of in een rolstoel zit).
- Onvoldoende eet of drinkt.
- Stoornissen heeft aan de zintuigen.
- Stoornissen heeft in de doorbloeding.
- Ernstig ziek bent of een grote operatie ondergaat.
- Een vochtige huid heeft (bijvoorbeeld door incontinentie).
Voor risicoplekken en houdingen van het lichaam, bekijk de afbeeldingen hieronder
Voorkomen van doorligwonden
U kunt doorligwonden alleen voorkomen of laten genezen door de druk op de huid weg te nemen. Voorkomen is beter dan genezen. Kunt u zelf geen maatregelen nemen? Misschien kan een familielid, mantelzorger of zorgverlener u hierbij helpen.
Meer informatie over de behandeling van wonden vindt u in Zorg bij een complexe wond - adviezen voor thuis.
Wat moet u niet doen?
Gebruik géén synthetische schapenvachten, hulpmiddelen met uitsparingen en hulpmiddelen in de vorm van een ring om de druk op een (dreigende) doorligwond te voorkomen of te verminderen. Deze middelen zorgen voor een verhoging van de druk op de omliggende gebieden, waardoor op andere plaatsen doorligwonden kunnen ontstaan!
Onderzoeken
Wondkweek
Bij een verdenking op een ontsteking van uw wond, kan een wondkweek worden afgenomen. Bij een wondkweek wordt met een steriel wattenstaafje wondvocht afgenomen om te kijken of sprake is van een infectie van de wond. Het wattenstaafje wordt in een laboratorium verder onderzocht. De arts bespreekt de resultaten van het onderzoek met u.
Overige onderzoeken
Bij ernstige doorligwonden kan radiologisch onderzoek nodig zijn. Afhankelijk van de situatie kan het gaan om een röntgenfoto, CT-scan of MRI.
Behandelingen
De behandeling van complexe doorligwonden gebeurt in het Wondcentrum van het St. Antonius Ziekenhuis. Mogelijke behandelingen zijn:
Wegnemen van de druk
Samen met u bespreken we hoe de wond is ontstaan. Dan bespreken we opties om de wond van druk te ontzien. Dit is altijd de eerste stap naar genezing.
Scherp debridement
Een scherp debridement is het schoonmaken van een wond met behulp van een scherp instrument. Met een scherp debridement wordt dood en geïnfecteerd weefsel uit de wond verwijderd. Het verwijderen van het dode of geïnfecteerde weefsel zorgt ervoor dat de wondgenezing versneld. Als het nodig is, wordt hiervoor een verdovende spray gebruikt.
Negatieve druktherapie
Bij negatieve druktherapie wordt met een vacuüm vocht uit een wond getrokken. De behandeling vermindert de zwelling en bevordert de doorbloeding van de wond, waardoor de wond sneller geneest.